Wat is CVA? CVA, ook wel bekend als een beroerte, betekent Cerebro Vasculair Accident. Letterlijk dus: een ongeluk in de hersenen. CVA is daarbij de verzamelnaam voor deze hersenaandoeningen, die worden veroorzaakt omdat de hersenweefsels onvoldoende bloed krijgen. De verschijnselen van een CVA treden vaak snel op, houden langer dan 24 uur aan en gaan niet volledig over. Wanneer de symptomen langer dan 24 uur duren maar er geen blijvende verschijnselen zijn, dan is er sprake van een RIND: een reversibel ischemisch neurologisch deficit. Als de verschijnselen korter dan 24 uur duren spreekt men van een TIA: een transient ischemic attack.
Soorten CVA’s
Naast een RIND en een TIA zijn ook de bekende termen hersenbloeding en herseninfarct onderdeel van de term beroerte. Veel mensen denken echter dat een hersenbloeding en een herseninfarct hetzelfde zijn, terwijl dit niet het geval is. Een herseninfarct komt vaker voor dan een hersenbloeding en betekent in principe dat er een bloedvat verstopt is. Het hersenweefsel achter de blokkade krijgt geen bloed en zuurstof meer, waardoor het functioneren snel achteruit gaat. Bij een hersenbloeding zit er een scheurtje in het bloedvat, waardoor het bloed in en rond de hersenen gaat stromen. Hierdoor wordt het hersenweefsel weggeduwd en beschadigd. Bij ongeveer 20 procent van de CVA’s is er sprake van een hersenbloeding.
Gevolgen van een CVA
De gevolgen van een beroerte hangen af van wáár de beschadiging plaatsvindt en hoe groot deze is. De linker- en rechterhelft van de hersenen hebben tenslotte verschillende functies. Het linkerdeel van de hersenen bestuurt de rechterhelft van het lichaam en andersom. Omdat in de linkerhelft van de hersenen het spraakgedeelte zit, zijn de problemen na een beroerte dan duidelijk anders. Hieronder een overzicht van de gevolgen, verschillend per hersenhelft:
Linker hersenhelft
- Problemen met spreken, lezen, schrijven en het begrijpen van de gesproken taal
- Het gezichtsveld aan de rechterkant van beide ogen valt uit
- De rechterkant van het lichaam raakt verlamd
- Er wordt aan de rechterkant van het lichaam niet meer gereageerd op signalen
Rechter hersenhelft
- De linkerkant van het lichaam raakt verlamd
- Er wordt aan de linkerkant van het lichaam niet meer gereageerd op signalen
- Het gezichtsveld aan de linkerkant van beide ogen valt uit
- Problemen met ruimtelijke waarneming
Bij het ontstaan van een CVA zijn de verschijnselen snel zichtbaar. De betreffende persoon slaat bijvoorbeeld wartaal uit, krijgt een scheef hangende mond of kan plotseling een ledemaat niet meer bewegen. Ook kunnen er problemen zijn met het zicht en kan de persoon last hebben van duizeligheid en hoofdpijn. Deze symptomen kunnen op den duur verdwijnen, maar het gebeurt ook dat deze blijvend zijn.
Zorg na een beroerte
Een CVA kan voor ingrijpende veranderingen zorgen. Je kunt je ineens niet meer volledig bewegen, bent je spraakvermogen kwijt of je ziet ineens heel slecht. Dit soort ontwikkelingen kunnen de behoefte aan (thuis)zorg vergroten. De zorg van Zuster Jansen kan ondersteuning bieden in deze lastige periode. Neem contact met ons op en informeer naar de mogelijkheden voor uw specifieke situatie. Kijk voor overige informatie over beroertes op onze ZorgKompas pagina’s over TIA, hersenbloeding of herseninfarct.
