Politiek gaat over hoe mensen in een samenleving praten en onderhandelen om hun verschillende belangen te regelen. Dit gebeurt op allerlei bestuurs- en maatschappelijke niveaus. Maar volgens Anneke Westerlaken, voorzitter van de branchevereniging ActiZ, mist er lef en daadkracht in de politiek. Eerlijkheid over de ouderenzorg is in deze tijd, met de vergrijzing en een toenemende zorgvraag, hard nodig. Maar daar slaat de politiek de plank mis: er worden loze beloftes gedaan. Het is volgens Westerlaken tijd om het eerlijke verhaal te vertellen.

Als er over ouderenzorg wordt gesproken, denkt men vaak alleen aan de ouderen en het zorgpersoneel dat hen verzorgd. Door de toenemende vergrijzing en de daarbij horende zorgvraag, is de kwestie rondom ouderenzorg “een vraagstuk geworden dat ons allemaal aangaat.” Uit cijfers van het CBS blijkt namelijk dat de vergrijzing in Nederland tot bijna 50 procent toeneemt in 2040. In 2022 was de grijze druk (de term die door het CBS wordt gebruikt om het aantal werkenden tegenover iedere 65-plusser aan te duiden) 34 procent. Dat betekent dat er voor iedere 65-plusser drie werkenden waren.

Dubbele vergrijzing

Maar er doet zich nog een ander probleem voor: dubbele vergrijzing. De gemiddelde leeftijd van Nederlanders wordt steeds hoger. De afgelopen jaren werd er al op gehamerd dat ouderen zo lang mogelijk thuis moesten wonen met eventueel thuiszorg als “alternatief” voor het verpleeghuis. De maatstaaf om daarvoor in aanmerking te komen, ligt steeds hoger. Maar liefst 22 duizend mensen staan momenteel op een wachtlijst voor een woning in een verpleeghuis. Als dat niet lukt, doen ouderen logischerwijs een beroep op de wijkverpleging. Nu zijn er 600 duizend mensen die de wijkverpleging om hulp vragen, in 2050 zijn dat er naar verwachting ruim één miljoen. En ook de cijfers rondom het zorgpersoneel liegen er niet om: waar er in 2020 een tekort van 26 duizend zorgverleners in de verpleging was, zijn dat er in 2050 naar schatting 243 duizend.

Transparantie in ruil voor loze beloftes

Westerlaken begrijpt dat partijen in verkiezingstijd beloftes doen, maar benadrukt dat partijen ook eerlijk moeten erkennen dat ze vaak niet haalbaar zijn. Volgens haar mist er een stuk transparantie: “De zorg gaat veranderen en soms ook verminderen. Mensen moeten meer zelf gaan doen en meer voor elkaar.” De zorg staat wel op de agenda, maar Westerlaken vreest voor bezuinigingen:

“Ik ben bang dat politici niet het achterste van hun tong laten zien en dat ze tijdens de formatie toch als eerste met de kaasschaaf over de zorgbegroting gaan.”

Wat willen de politieke partijen?

De PVV, GroenLinks-PvdA, BBB en Nieuw Sociaal Contract pleiten voor meer verpleeghuisbedden en de VVD en D66 zeggen dat er alleen plek in het in het verpleeghuis moet zijn als iemand intensieve zorg nodig heeft. Toch brainstormen de partijen ook over nieuwe woon- en zorgmethodes. Zo wil BBB moderne bejaardentehuizen in het leven roepen en denkt de VVD aan hofjes, waar mensen zelfstandig, of in nabijheid van elkaar met hulp van zorg en ondersteuning, oud kunnen worden.

Over één ding zijn vrijwel alle politieke partijen het eens: de administratieve druk verminderen, zodat er meer tijd besteed kan worden aan het verlenen van zorg. Dat is de reden dat mensen voor het beroep kiezen en door de regeldruk te verlagen willen de partijen de zorgsector weer aantrekkelijker maken. Echter, hier wordt al jaren naar gestreefd en over gesproken, maar in de praktijk gaat de druk niet omlaag.

Bron: Actiz
Auteur: redactie Zuster Jansen