Kan er een link gelegd worden tussen iemands darmflora en de ziekte van Alzheimer? Uit een nieuw Nederlands onderzoek blijkt dat Alzheimerpatiënten een andere samenstelling van bacteriën in hun darmen hebben dan gezonde mensen. Dit heeft onder andere te maken met voeding en leefstijl. Betekent dit dat Alzheimer voorkomen kan worden met een aangepast dieet?
Onze darmen bevatten biljoenen bacteriën met meer dan 150 soorten. Deze bacteriën zijn onderdeel van ons microbioom: de verzamelnaam voor bacteriën, virussen, gisten en schimmels in en op ons lichaam. De meeste hiervan (99 procent) zijn de bacteriën in onze darmen die ervoor zorgen dat onze buik gezond blijft. Uit het onderzoek blijkt dat mensen met Alzheimer minder bacteriën hebben die korteketenvetzuren produceren. Die vetzuren spelen een belangrijke rol in het afweersysteem.
Relatie tussen darmbacteriën en alzheimerschade
De kennis die tot nog toe bekend was over het verband tussen het microbioom en Alzheimer, kwam voornamelijk uit dierproeven. “Wel is er bij mensen eerder onderzoek gedaan naar het microbioom en de hersenen. Maar dat gaf nog geen inzicht in de relatie tussen darmbacteriën en alzheimerschade”, aldus Wiesje van der Flier, wetenschappelijk directeur van Alzheimercentrum Amsterdam bij het Amsterdam UMC.
Onderzoekers hebben daarom Alzheimerpatiënten benaderd en gevraagd om ontlasting op te sturen. “We voelden ons een beetje bezwaard om Alzheimerpatiënten te bellen of ze ons een beetje ontlasting wilden toesturen. Maar mensen bleken graag bereid om op deze manier te helpen om meer te weten te komen over Alzheimer”, zo laat Barbara Verhaar, één van de betrokken onderzoekers, weten. De patiënten werden vervolgens verdeeld in 4 groepen, afhankelijk van de mate van hersenschade.
Door gebruik te maken van een algoritme ontdekte Verhaar dat Alzheimerpatiënten een andere samenstelling van darmbacteriën hebben: “We zagen dat mensen met alzheimerschade minder bacteriën hebben die korteketenvetzuren maken.”
Volgens Van der Flier is het relevant om te weten waar de oorzaak van het verschil in bacteriën ligt: “We willen weten of veranderingen in het microbioom tot Alzheimerhersenschade leiden. Of veroorzaakt Alzheimerhersenschade veranderingen in het microbioom?”
Nieuwe inzichten en onderzoeksmogelijkheden Alzheimerprobleem
Het onderzoek leidt tot nieuwe inzichten en onderzoeksmogelijkheden om het Alzheimerprobleem op te lossen. Zo is het de vraag wat er gebeurd als patiënten extra boterzuur, bacteriën en/of vezels krijgen. Ook zou een poeptransplantatie goed onderzocht kunnen worden. Dit wordt al gedaan bij de ziekte van Parkinson.
Eén ding staat in ieder geval vast: de juiste, gezonde voeding kan helpen om dementie te voorkomen. Een mediterraan dieet verlaagt het risico om dementie op te lopen. Dit dieet bevat veel groente en fruit, vanwege de vezels en vis in verband met de gezonde vetten.
Auteur: redactie Zuster Jansen
