Mantelzorgers zijn onmisbaar in de zorgsector van de Nederlandse samenleving. Echter, dit werk heeft een grote invloed op zowel de lichamelijke als de geestelijke gesteldheid van de mantelzorgers. Dat blijkt uit het tweejaarlijks landelijk onderzoek, genaamd de Dementiemonitor Mantelzorg, dat wordt uitgevoerd in opdracht van Alzheimer Nederland en het Nivel.

Onderzoek onder mantelzorgers

Dit jaar deden 4459 mantelzorgers mee met het onderzoek. Zij kregen vragen over de ondersteuning, belasting, zorg en impact van de mantelzorg op hun leven. Uit het onderzoek kan geconcludeerd worden dat meer dan de helft van de mantelzorgers van mensen met dementie problemen ervaren met hun lichamelijke of geestelijke gezondheid. De monitor toont aan dat 1 op de 8 mantelzorgers zich zwaar, of zelfs overbelast voelen. Waarschijnlijk komt dat omdat de zorg voor hun naaste vooral op hun neerkomt; familie en/of vrienden hebben geen wezenlijk aandeel in de zorg. Sterker nog; 1 op de 5 mantelzorgers geeft aan dat ze geen steun krijgen van familie en/of vrienden bij de zorg van hun naaste. Volgens Julie Meerveld, manager Belangenbehartiging en Regionale Hulp bij Alzheimer Nederland, is het belangrijk dat mantelzorgers een luisterend oor hebben. “Want overbelasting tegengaan, vraagt ook om mentale ondersteuning en het versterken van het sociale netwerk. Het is zaak dat professionals, thuis én in het verpleeghuis, hier oog voor hebben”, aldus Meerveld.

Mantelzorgers vereenzamen

Daarbij voelen mantelzorgers zich bijna twee keer zo vaak eenzaam als een algemene Nederlandse burger. Het aantal contactmomenten met familie en vrienden neemt voor de meesten drastisch af wanneer er dementie wordt vastgesteld bij hun naaste. Uit de monitor blijkt dat mantelzorgers behoefte hebben aan respijtzorg; “Daarbij wordt de zorg tijdelijk overgenomen van de mantelzorger. Dat kan de zorgdruk verlichten en de mantelzorger helpen zijn of haar sociale contacten in stand te houden”, zo meldt Meerveld.

Casemanager dementie

Mantelzorgers hebben goede ondersteuning nodig om hun naaste zo lang mogelijk thuis te kunnen laten wonen. Daarbij is de inzet van een casemanager dementie van cruciaal belang. Uit de Dementiemonitor 2018 blijkt dat de helft van de participerende mantelzorgers niet is gewezen op hun recht op een casemanager dementie. “Alzheimer Nederland werkt samen met het ministerie, zorgaanbieders, verpleegkundigen en huisartsen om te zorgen dat mensen thuis kunnen rekenen op een vaste casemanager dementie. De Dementiemonitor onderstreept dat acties hard nodig zijn”, aldus Meerveld.

Auteur: Karel de Vries, redactie Zuster Jansen