Iedereen die ouder wordt, maakt zich weleens zorgen over dementie. U ook? Wees gerust: meestal hoeft u zich geen zorgen te maken; we vergeten allemaal weleens iets, en meestal gaat het om normale hersenveroudering. Maar wanneer is het wel goed om aan de bel te trekken? Psychiater Robert Klitzman legt uit én geeft advies.
“Zodra ons lichaam veroudert, veroudert ook ons brein”, aldus Klitzman in The Washington Post. Vanaf ons 40e levensjaar worden we ‘cognitief ouder’. Dat kun je aan 3 dingen merken:
- Hoe snel je dingen verwerkt. Je ziet bijvoorbeeld letters en cijfers. Hoe duurt het om die informatie in je hersenen te verwerken, erover na te denken en vervolgens een reactie te geven? Dat kan langer gaan duren door hersenveroudering: ongeveer 20 procent trager als we 40 zijn, en 40 tot 60 procent trager wanneer we 80 zijn.
- Hoe intelligent je bent. Denk aan zaken die je tijdens je leven hebt verworven, zoals je woordenschat, je kennis en je vaardigheden. Dit blijft min of meer intact, zelfs als je ouder wordt.
- Hoe goed je geheugen werkt. Het kan moeilijker worden om herinneringen op te halen en/of nieuwe informatie op te slaan. Dit verschilt wel sterk van mens tot mens, en het kan per persoon van dag tot dag verschillen.
Meestal hoeft u zich geen zorgen te maken
Dit zijn dus allemaal normale tekenen van ouder worden. En ja, hoewel 1 op de 5 Nederlanders dementie ontwikkelt, betekent dit óók dat 4 op de 5 dus GEEN dementie krijgt. Dus kunt u even niet op woorden komen? Bent u iemands naam even vergeten? Is het lastiger om een bepaalde herinnering op te halen? Dat is gelukkig nog geen reden tot zorg.
Let vooral op wat u nog wél kunt: redeneren bijvoorbeeld. Problemen oplossen. Beslissingen nemen. Dat zijn allemaal tekenen van een goede cognitieve gezondheid.
Wanneer moet u zich wél zorgen maken?
Pas wanneer u écht beperkingen in uw denken ervaart. Dan hoeft dit nog steeds niet perse op dementie te wijzen, want het kan ook met infecties of kanker te maken hebben. Nog steeds ernstige zaken, natuurlijk. Daarom is het belangrijk dat u dan aan de bel trekt bij uw huisarts.
Het kan zijn dat anderen u erop moeten wijzen als u achteruit gaat qua denken en doen. Want zeker in het begin bent u zich misschien niet bewust van deze veranderingen.
Lees ook: Eerste signalen van dementie >
Wat kunt u doen om cognitief gezond te blijven?
Sommige adviezen van Klitzman liggen voor de hand: sport en beweeg, daag uw hersenen uit met bijvoorbeeld spelletjes, puzzels en/of leer iets nieuws. Vermijd hoge bloeddruk, hoge cholesterol en andere aandoeningen. Heeft u hier al last van? Laat ze dan verhelpen. Blijf andere mensen opzoeken om mee te praten en dingen te doen. Blijf mentaal gezond, dus vermijd bijvoorbeeld depressie óf zoek hulp bij mentale problemen. Vermijd alcohol en drugs.
Maar Klitzman heeft ook tips die je niet overal hoort: zorg voor een goede opleiding, vroeg óf laat in uw leven. Gelóóf ergens in, een hoger doel of zingeving. Dat kan dus religie zijn, iets spiritueels of simpelweg geloof in mensen helpen.
Heeft of krijgt u te maken met Alzheimer/dementie?
Weet dan dat u via particuliere thuiszorg altijd op de hulp kunt rekenen die nodig is. Daarmee is het ook mogelijk om langer thuis te blijven wonen.
