Het diagnosticeren van (beginnende) dementie hoort tot op heden bij het takenpakket van neurologen of andere medisch specialisten. Maar, hoe efficiënt zou het zijn als iemand “getest” kan worden met behulp van muziek? Wetenschappers van de Universiteit van Tel Aviv hebben hier onderzoek naar gedaan en de resultaten zijn veelbelovend: de test die zij ontwikkeld hebben kan namelijk ook uitgevoerd worden door verpleegkundigen.
Binnen 15 minuten weten of iemand lijdt aan (beginnende) dementie
De test is innovatief en tijdbesparend. In slechts een kwartier kan worden vastgesteld of iemand lijdt aan (beginnende) dementie: cognitieve achteruitgang. Uit eerder onderzoek blijkt dat muziek invloed heeft op het functioneren van bepaalde hersengebieden. Dit noemt men het Mozart-effect. Het onderzoek maakte namelijk gebruik van muziek van deze componist en het resulteerde in het vergemakkelijken van creatieve en ingewikkelde cognitieve taken. Toch is de benaming ietwat bijzonder, want het geldt voor muziek in het algemeen. Ons brein wordt gestimuleerd en in de “juiste stemming” gebracht als we naar muziek luisteren.
De Israëlische onderzoekers bestudeerden de mogelijkheid om muziek in te zetten voor onderzoek naar het detecteren van (beginnende) dementie, en met succes: “Onze methode maakt routinematige monitoring en vroege detectie van cognitieve achteruitgang mogelijk om behandeling te bieden en snelle, ernstige achteruitgang te voorkomen.”
Middels elektroden en EEG-apparaat
Maar, hoe wordt het onderzoek/diagnosticeren met muziek uitgevoerd? Eerst worden er drie elektroden bevestigd op het voorhoofd van de patiënt. Er wordt hierbij gebruik gemaakt van een EEG-apparaat. Daarna moet de betreffende persoon een aantal muzikaal-cognitieve taken uitvoeren die hij of zij te horen krijgt via een koptelefoon. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het herkennen van specifieke instrumenten in de muziekstukken die afgespeeld worden. Wanneer de persoon het instrument herkend, moet hij of zij op een knop drukken.
Echter, deze taken vragen veel van de hersenen van de betreffende persoon. Om het brein rust te geven, bevat de test ook een vorm van “muzikale meditatie.” Er wordt dan enkele minuten een rustgevende melodie afgespeeld.
“Dit soort profylactische tests worden algemeen aanvaard voor een verscheidenheid aan fysiologische problemen zoals diabetes, hoge bloeddruk of borstkanker. Tot op heden is er echter nog geen methode ontwikkeld om routinematige, toegankelijke monitoring van de hersenen op cognitieve problemen mogelijk te maken”, aldus de wetenschappers.
Online geheugentesten net zo goed dementie kunnen herkennen
Het onderzoek is van groot belang. Als beginnende dementie vroegtijdig gediagnosticeerd kan worden met relatief eenvoudige en laagdrempelige tests, kunnen patiënten sneller geholpen worden en wellicht langer thuis blijven wonen. Nog een voorbeeld daarvan is de ontdekking van klinisch geriater Hanneke Rhodius van het Alzheimercentrum. Zij toonde aan dat online geheugentesten net zo goed dementie kunnen herkennen als de traditionele testen.
De resultaten van het Israëlische onderzoek zijn gepubliceerd in een artikel van onderzoeksbureau Frontiers in Aging Neuroscience. Het artikel heeft de naam: “Single-Channel EEG Features Reveal an Association with Cognitive Decline in Seniors Performing Auditive Cognitive Assessment.”
Auteur: redactie Zuster Jansen
