De toekomst van de huisartsenzorg ziet er weinig rooskleurig uit als je moet geloven wat Co-Med-bestuurders Guy Schulpen en Guy Vroemen in een interview met het NRC vertellen. Door de toenemende personeelstekorten, het onvermijdelijke stijgen van het aantal patiënten per huisarts en de rekbaarheid van het begrip bereikbaarheid zijn zij pessimistisch over het toekomstbeeld van het “goud van het Nederlandse zorgsysteem”: vaste en vertrouwde huisartsen. De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) geeft maar al te graag een tegengeluid en weigert dit negatieve interview als waarheid te aanschouwen.
De LHV gaat niet mee in de voorspelde race naar de bodem. In plaats daarvan pleiten zij voor actie in de tegenovergestelde richting. Hun standpunt is duidelijk: we moeten de huisartsenzorg versterken, niet uithollen. Hoe dat bereikt kan worden? Door veranderingen op meerdere vlakken, maar bovenal investeringen. Die zijn namelijk van cruciaal belang om de huisartsenzorg te verbeteren. Er moeten bekende en vertrouwde huisartspraktijken gecreëerd worden, waarbij taken verdeeld worden en samenwerkingen met regionale organisaties plaatsvinden. Het is belangrijk dat er altijd een huisarts zal zijn die persoonlijk verantwoordelijkheid neemt voor de kwaliteit van de zorg.
Niet callcenters, maar zorgverleners maken het verschil
Om die kwaliteit te kunnen waarborgen met minder mensen, moeten de beste zorgverleners direct worden ingezet waar ze het hardste nodig zijn. Denk hierbij aan acute zorg, specifieke aandoeningen en (verwarde) ouderen. Volgens de LHV bieden callcenters en schaalvergroting slechts beperkte meerwaarde. De zorgverleners op de werkvloer, die kunnen volgens de beroepsvereniging écht het verschil maken: “Het is al meermalen aangetoond dat mensen met een vaste huisarts langer leven. Wie denkt dat verschraling van het zorgaanbod van de huisartsenzorg een oplossing is voor de zorgcrisis, doet er goed aan zich te realiseren wat het betekent voor de maatschappij als deze zorg verdwijnt. Het is het paard achter de wagen spannen”, zo meldt de website van de LHV.
Investeren, investeren, investeren
De LHV is volhardend: er zal meer geïnvesteerd moeten worden in de huisartsenzorg. Juist, vanwege de zorgcrisis. Uit pilotprojecten voor Meer tijd voor de patiënt, bleek namelijk dat huisartspraktijken die hieraan deelnamen, beter op patiënttevredenheid scoorden en 12-40 procent minder naar de tweede lijn verwezen. Het is geen verrassing, maar de LHV wil het toch benadrukken: échte aandacht en doorvragen naar de ‘vraag achter de vraag’ levert passende zorg op. Meer tijd voor de patiënt moet dus duurzaam worden gefinancierd.
Daarnaast moeten de investeringen zich richten op het ondersteunen van jonge huisartsen bij het praktijkhouderschap. Door de grotere teams en strengere kwaliteitseisen is het een stuk complexer om een eigen praktijk te starten dan 20 jaar geleden. Uit enquêtes van de LHV blijkt dat starters nog altijd het liefste een eigen praktijk of vaste patiëntengroep willen hebben en dat is ook mogelijk, zo laten de projecten in de krimpgebieden zien. Daar helpen regionale huisartsen samen met gemeenten en zorgverzekeraars jonge praktijkhouders op weg.
Echter, niet alleen jonge praktijkhouders moeten (financieel) geholpen worden. Investeren betekent ook: bestaande huisartspraktijken versterken. “De speerpunten van de LHV zijn er niet voor niets: Meer tijd voor de patiënt, goede afspraken over ANW-diensten, hulp bij huisvesting en zorgen dat huisartsen niet de problemen van andere sectoren hoeven op te lossen. Voor iedereen een huisarts!”
Bereikbaarheid
Volgens Co-Med is bereikbaarheid in de huisartsenzorg een “ingewikkeld concept”, maar volgens de LHV valt dat reuze mee. De richtlijnen van de beroepsvereniging zijn namelijk glashelder: afwijken van deze normen is onveilig voor patiënten en artsen. Uit cijfers blijkt zelfs dat bijna alle praktijken (maar liefst 99,5 procent) hun bereikbaarheid en beschikbaarheid hebben verbeterd. Dit komt mede door de nieuwe, digitale mogelijkheden. Zo kunnen patiënten eenvoudig online een afspraak inplannen en hun bloeduitslagen inzien: “Dat geeft praktijken ruimte om een deel van de dag alleen voor spoed telefonisch bereikbaar te zijn. Zo kan de assistente zelf spreekuur doen, en onder supervisie taken van de huisarts overnemen. Een verandering dus voor meer ondernemersruimte voor betrokken praktijkhouders met hart voor de patiënt, niet voor het zoeken van een ondergrens.”
Kernwaarden als uitgangspunt
Volgens Co-Med is de beroepsgroep argwanend, afwachtend en conservatief. De LHV is het daar absoluut niet mee eens. Zij zien huisartsen als waardevolle professionals die zich inzetten voor het behoud van de kernwaarden van het vak. “Met onze kernwaarden stonden we op het Malieveld. In onze spreekkamer komen we met die persoonlijke benadering tot de beste oplossing voor de patiënt. Dat doen we al lang niet meer vanuit onze ivoren toren, maar in samenspraak. De huisartsenzorg van de toekomst vraagt zorgvuldig te luisteren naar de beroepsgroep, die net als de gemiddelde patiënt, echt zelf wel weet wat er nodig is voor een gezonde toekomst. Wij conservatief? Commerciële investeerders die het van boven af komen oplossen met excelsheets, schaalvergroting en verschraling, dat is pas conservatief!”
Auteur: redactie Zuster Jansen
