Darmflora, het klinkt fleurig, maar de bacteriën die ermee bedoeld worden, hebben niet áltijd een positieve werking voor het menselijk lichaam. Uit onderzoek blijkt namelijk dat er een verband kan worden gelegd tussen ons brein en onze darmflora. Er wordt zelfs beweerd dat deze connectie betrokken is bij de oorsprong en ontwikkeling van Alzheimer.

Een goede darmflora speelt een belangrijke rol in de gezondheid van ons gehele lichaam: het zorgt voor een goede spijsvertering, het opnemen van voedingsstoffen (vitaminen en mineralen) en een goede stoelgang. Toch wordt er al langer gesuggereerd dat onze hersenen en darmflora aan elkaar verbonden zijn.

Ratten met geheugenproblemen

Om die reden werd er een onderzoek uitgevoerd onder 133 deelnemers, waarvan 69 Alzheimerpatiënten en 64 gezonde mensen. Zij moesten hun bloed inleveren en bij sommigen werden ook ontlastingsmonsters afgenomen. Vervolgens ging het onderzoek “echt” van start. Zestien ratten ontvingen de darmbacteriën van patiënten met Alzheimer en nog eens zestien ratten ontvingen de darmbacteriën van gezonde mensen. Na tien dagen werden de ratten onderzocht om (een verandering in) hun gedrag te testen. De tests meetten de geheugencapaciteit van de ratten, maar er werd tegelijkertijd ook gekeken naar gedragseigenschappen die te linken zijn aan de ziekte van Alzheimer. En wat bleek? De ratten die de darmbacteriën van Alzheimerpatiënten hadden gekregen, vertoonden afwijkend gedrag met betrekking tot hun geheugen: “De tests die we gebruikten om het geheugen te meten, zijn gebaseerd op de ontwikkeling van nieuwe zenuwcellen in een deel van de hersenen dat de hippocampus heet. We ontdekten dat dieren met de darmbacteriën van Alzheimerpatiënten minder nieuwe zenuwcellen aanmaakten en daardoor een slechter geheugen hadden”, aldus onderzoeker Yvonne Nolan.

Resultaten baanbrekend

De resultaten van het onderzoek zijn baanbrekend en stimuleren vervolgonderzoek. Dit is de eerste keer dat wetenschappers kunnen aantonen dat er een verband is tussen darmbacteriën en de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer. Studies over darmflora zijn dus van essentieel belang, want Alzheimer (en andere vormen van dementie) kunnen mogelijk eerder opgespoord worden. Hierdoor kan er sneller een behandelplan gemaakt worden en zijn de vooruitzichten van patiënten beter.

Vroegtijdig diagnosticeren

Volgens Nolan is het belangrijk om dementie zo snel mogelijk te diagnosticeren, omdat een volledig herstel van de hersenen vaak al onmogelijk is als de eerste symptomen zichtbaar zijn: “Mensen met Alzheimer krijgen meestal pas een diagnose wanneer ze al tekenen van cognitieve problemen vertonen. Dit is wellicht te laat, vooral voor de huidige behandelmethoden. Het begrijpen van de rol van darmbacteriën in de vroege stadia van dementie, voordat symptomen optreden, kan mogelijk nieuwe behandelmethoden of zelfs op maat gemaakte interventies mogelijk maken.”

Positieve vooruitzichten

Sandrine Thuret, één van de betrokken onderzoekers, benadrukt dat er op dit moment nog geen doeltreffende behandeling voor Alzheimer bestaat. Maar, zij ziet de toekomst zeer hoopvol tegemoet na de resultaten van dit onderzoek: “Het legt een stevige basis voor toekomstige studies. En mijn hoop is dat dit kan leiden tot mogelijke verbeteringen in de behandeling van deze slopende ziekte.”

Auteur: redactie Zuster Jansen