Wat is een keukentafelgesprek eigenlijk? Het keukentafelgesprek is de nieuwe manier waarop de gemeente bepaalt welke hulp ingezet wordt bij mensen die door omstandigheden ondersteuning nodig hebben. Tijdens het keukentafelgesprek, dat overigens lang niet altijd letterlijk aan de keukentafel plaatsvindt, wordt besproken wat voor hulp u nodig heeft, waar u deze hulp kunt vinden en wat de gemeente voor u kan betekenen. Een keukentafelgesprek wordt gevoerd door u, uw mantelzorger (of andere verzorger/ander familielid) en iemand van de gemeente. In de Wmo is de invulling van het keukentafelgesprek wettelijk vastgelegd.
Een keukentafelgesprek bestaat in eerste instantie alleen voor hulp vanuit de Wmo en de Jeugdwet. Heeft u zorg nodig vanuit de Wlz of de Zorgverzekeringswet, dan gaat het nét even iets anders. Ook daarover vindt u in de Leefwijzer van Zuster Jansen een artikel.
Hoe komt een keukentafelgesprek tot stand?
Ziekte, een handicap of ouderdom kan als gevolg hebben dat u meer ondersteuning nodig hebt in het dagelijks leven. Wanneer u bijvoorbeeld niet goed kunt lopen, heeft dat effect op bijna alles wat u doet. Er is dan hulp nodig, soms in de vorm van een persoon en soms ook in de vorm van hulpmiddelen. De gemeente kan u daarin tegemoet komen. Wat u dus als eerste moet doen als u om hulp wil vragen, is melding maken bij uw gemeente. De gemeente is verplicht om iedere melding die binnenkomt te onderzoeken. U krijgt dan een uitnodiging voor het keukentafelgesprek, dat bijvoorbeeld ook in het wijkcentrum of in het gemeentehuis kan plaatsvinden.
Er wordt altijd geadviseerd om iemand mee te nemen naar dit gesprek. Vaak is dit een mantelzorger, maar als er geen mantelzorger is wordt ook vaak gekozen voor een familielid of goede vriend(in).
De rol van de mantelzorger
Neemt u de mantelzorger mee naar het keukentafelgesprek? Dan is het heel belangrijk dat deze persoon tijdens het gesprek duidelijk aangeeft wat de mogelijkheden zijn als het gaat om de zorg voor u. Welke (zorg)taken kan hij of zij blijven uitvoeren, waar liggen de grenzen en welke ondersteuning is voor de mantelzorger nodig om de zorg te kunnen blijven verlenen? Voor de mantelzorger is het vaak moeilijk om de zorg te combineren met het eigen gezin, een eigen baan of het sociale leven. Het keukentafelgesprek is daarom het ideale moment voor de mantelzorger om aan te geven dat er behoefte is aan andere oplossingen. Eén van die mogelijke oplossingen is het inzetten van respijtzorg, waarbij de mantelzorger voor een korte tijd ‘afgelost’ wordt door een zorgprofessional of vrijwilliger.
Bereid u goed voor en stel alle vragen
U bent uitvoerig in gesprek met de medewerker van de gemeente. Het is daarbij erg belangrijk dat u alle vragen stelt en zorgen uit die u heeft. Bereid u dus goed voor op dit gesprek, zowel voor uzelf als samen met uw mantelzorger. U weet dan allebei waar de hulpbehoefte zich precies bevindt en wat er moet gebeuren om de situatie te verbeteren. Zo kunt u gerichter met de gemeente in gesprek gaan.
Het keukentafelgesprek vindt dus plaats om ervoor te zorgen dat u de hulp krijgt die nodig is. Er wordt besproken wat u zelf kunt doen, wat uw sociale omgeving voor u kan betekenen en wat er binnen mantelzorg allemaal nog mogelijk is. De medewerker van de gemeente hoort u aan en denkt actief mee over mogelijke oplossingen. Het bevorderen van zelfstandigheid zonder dat iemand daarbij overbelast raakt staat centraal. Bent u het ergens niet mee eens of is een bepaalde uitleg niet duidelijk, geef dat dan direct aan. Alleen op die manier verlaat u het gesprek met het gevoel dat u straks écht beter ondersteund wordt.
In de Leefwijzer van Zuster Jansen gaan we ook dieper in op andere onderdelen van het keukentafelgesprek. Zo leest u onder andere over de voorbereiding op het gesprek en over de vervolgstappen die na het gesprek door de gemeente worden ingezet. De inhoud van dit artikel is gedeeltelijk gebaseerd op informatie die naar buiten gebracht werd door Mezzo, de landelijke vereniging die de belangen behartigt van mantelzorgers en zorgvrijwilligers.
