Wanneer de laatste levensfase is aangebroken, komt er veel op u af. Misschien heeft u al tijd gehad om te wennen aan het vooruitzicht, maar het kan ook zijn dat u door slecht nieuws overvallen bent. In beide gevallen moet u nu verschillende dingen gaan regelen. Heeft u ooit al eens nagedacht over hoe u uw eigen levenseinde zou willen inrichten? Wat zouden uw laatste wensen zijn, en hoe kunnen de mensen om u heen daar het beste rekening mee houden? In dit artikel bespreken we enkele medische beslissingen waar sprake van is (of kan zijn) in de terminale fase, maar ook andere beslissingen rond het levenseinde die genomen moeten worden.
Medische beslissingen
In de laatste levensfase kunt u geconfronteerd worden met enkele medische beslissingen. Zeker wanneer u aan een ziekte lijdt die veel pijn en ongemak met zich meebrengt, kan het zijn dat u met bepaalde zaken rekening moet houden. Wilt u bijvoorbeeld beslissingen laten vastleggen die te maken hebben met pijnbestrijding, of wilt u beslissen over de mogelijkheid tot euthanasie? Bespreek dit dan met uw familie en met uw arts. Uw familie weet zo wat uw wensen zijn, en de arts kan u natuurlijk alles vertellen over hoe dit soort dingen worden geregeld. Er zijn verschillende medische beslissingen rond het levenseinde waar u mee geconfronteerd zou kunnen worden. Enkele voorbeelden:
- Euthanasie
- Hulp bij zelfdoding
- Palliatieve sedatie (het opzettelijk verlagen van het bewustzijn in de laatste levensfase)
- Het beëindigen van sondevoeding of beademing
- Wel of geen antibioticum bij longontsteking
Wat moet u nog meer regelen?
Niet alleen voor uzelf, maar ook voor uw naasten is het goed dat u zoveel mogelijk zelf beslist over uw eigen levenseinde. Daar horen ook zaken bij als uw testament en uw uitvaart. Wat zijn de wensen voor uw begrafenis of crematie, moet uw testament nog worden aangepast en zijn alle kosten goed gedekt? Soms blijven nabestaanden onbedoeld met kosten zitten, en dat wilt u waarschijnlijk ook graag voorkomen. Het is verstandig om samen met een vertrouwenspersoon (partner, ander familielid, adviseur of zelfs notaris) na te gaan of u alles goed geregeld hebt. Ook is het belangrijk dat u uw omgeving laat weten wat u precies wil in de laatste periode van uw leven: wie neemt beslissingen wanneer u dat zelf niet meer kunt? Wat zijn uw wensen op het gebied van pijnbestrijding? Hoe moet uw uitvaart eruit komen te zien? Kortom: waar voelt u uzelf het meest prettig bij?
Zoek steun in uw omgeving
Het is niet altijd makkelijk om te praten over, of zelfs maar te denken aan de beslissingen die genomen moeten worden. Zoek daarom ook vooral steun bij vrienden en familie. Zij kunnen wellicht helpen bij regelwerk, maar soms is het ook al voldoende dat ze u even aanhoren of dat u even uw gedachten en emoties aan ze kwijt kunt.
Wordt u in de laatste levensfase thuis verzorgd door professionele zorgverleners, bijvoorbeeld via Zuster Jansen? Dan zijn ook deze mensen er om u te helpen en bij te staan. In de Leefwijzer van Zuster Jansen leest u meer over palliatieve zorg en wat daar allemaal bij komt kijken.
