Thuiszorg

Wat is thuiszorg precies en hoe kunt u het aanvragen? Thuiszorg is zorg aan huis voor ouderen en zieken juist wanneer u niet voor uzelf kunt zorgen. Thuiszorg vraagt u aan via de wijkverpleegkundige op een indicatie.

AI in de zorg: Europese artsen maken zich zorgen

AI staat voor ‘kunstmatige intelligentie’. De ontwikkeling van deze technologie drukt een steeds nadrukkelijker stempel op onze maatschappij, en de zorg kan niet achterblijven. Maar de toepassing ervan stuit op verschillende drempels. Want bij AI geldt nog veel meer dan voor andere technologieën: verantwoord gebruik is cruciaal.

De waarborgen daarvoor zijn nog niet toereikend, vindt Europese artsenorganisatie CPME (Standing Committee of European Doctors). Zij schreven onlangs een nieuw beleidsdocument, getiteld ‘Deployment of artificial intelligence in healthcare’. Ook de KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) is lid van de CPME. Zij schreven actief mee aan het document.

Knelpunten AI in de zorg

In het document staan de grootste knelpunten voor inzet van AI in de klinische praktijk. Het is niet dat Europese artsen niet openstaan voor innovatie, aldus KNMG-voorzitter René Héman. Maar betrouwbaarheid en veiligheid van AI moet te allen tijde vooropstaan, zegt hij: ‘Op dit moment zien we te veel niet-gecertificeerde AI-producten op de markt en ontbreekt vaak de transparantie over gebruikte trainingsdata.’

De CPME wijst op nog een ander belangrijk risico van AI in de zorg: implementatie van die systemen vergt enorm veel tijd. Tijd die daardoor niet meer besteed kan worden aan directe, persoonlijke patiëntenzorg.

Aanbevelingen voor AI in de zorg

De artsenorganisatie wil vooral ook meedenken, en doet daarom 13 concrete aanbevelingen om de genoemde drempels bij AI in de zorg weg te nemen. Onder andere:

  • AI-toepassingen moeten beter aansluiten bij de klinische praktijk
  • Makers van AI-systemen moeten transparant zijn over gebruiksrichtlijnen
  • Verplichte cybersecurity-verzekering
  • Artsen moeten zelf kunnen bepalen of ze AI wel of niet inzetten

Onder andere met bovenstaande aanbevelingen moet het patiëntbelang altijd prioriteit nummer één zijn en blijven.

Dr. Christiaan Keijzer is voorzitter van de CPME. Hij zegt: ‘AI-systemen moeten naadloos aansluiten bij bestaande zorginformatiesystemen. Losse systemen die niet met elkaar communiceren, dwingen artsen om dezelfde informatie meerdere keren in te voeren. Dit leidt tot onnodige administratieve lasten en verhoogt het risico op burn-out bij zorgprofessionals.’

Het is mooi dat artsen in ieder geval allereerst denken aan het welzijn van hun patiënten. Dat AI in de zorg steeds meer een rol gaat spelen, staat vast. Maar laat het dan wel zorgvuldig gebeuren!

Auteur: redactie Zuster Jansen

Ouderen bezoeken minder vaak de huisartsenspoedpost

Ouderen maken minder vaak gebruik van zorg. Dat blijkt uit de jaar- en trendcijfers van de huisartsenspoedposten die aangesloten zijn bij Nivel.

Toen de coronapandemie voorbij was, gingen juist veel meer mensen naar de huisartsenspoedpost. Met uitzondering van ouderen. In 2023 nam dit gebruik nog verder af onder ouderen.

Dit betekent dat het totale zorggebruik bij huisartsenspoedposten lager ligt dan in 2021 en 2022.

Lees verder

Kwart personeelstekort oplossen met digitalisering?

Het personeelstekort in de zorg speelt al lang. In 2028 zou het gaan om 59.000 full-time arbeidsplaatsen. Aan alle kanten wordt naar oplossingen gezocht. Eén van die oplossingen zou slimme digitalisering kunnen zijn, volgens adviesbureau SiRM.

Lees verder

21 voorbeelden van de Babbeltruc

De zogenaamde babbeltruc kent vele vormen. Vooral ouderen zijn het doelwit. Natuurlijk wilt u voorkomen dat u slachtoffer wordt.

Daarom geven we u in dit artikel 18 bekende voorbeelden van babbeltrucs. Met eenvoudige tips hoe u de truc kunt herkennen. Zo bent u extra bewust. En kunt u voorkomen dat u geld verliest of inbrekers in huis haalt.

Lees verder

Patiëntenfederatie Nederland: veel mensen ervaren onnodige zorg, dat moet anders

Patiënten ervaren regelmatig onnodige zorg en dat is zonde van de waardevolle tijd én het kost een hoop geld. Bij maar liefst 40 procent van de patiënten die de afgelopen twee jaar zorg heeft ontvangen, werd er (naar hun idee) soms ook onnodige zorg verleend. Dat blijkt uit een onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland. Waar gaat het “mis” en kan winst behaald worden?

Lees verder

Vallende ouderen in Nederland

Onderzoek: Vallende ouderen in Nederland

“Gemiddeld 151 per 10.000 ouderen in Nederland opgenomen na een valpartij”

Evenwicht, balans en mobiliteit: naarmate we ouder worden, verslechteren deze eigenschappen en neemt de kans op een valpartij toe, zeker bij mensen van 65 jaar of ouder. Vallen op hoge leeftijd kan leiden tot ernstige verwondingen en heeft grote invloed op de zelfstandigheid van mensen.

Jaarlijks belanden er ruim 52.000 ouderen in het ziekenhuis na een val. En het blijft in de meeste gevallen niet bij een kort bezoekje: ‘maar’ 5,6% van de ouderen die een valongeluk hebben gehad mag binnen één dag weer naar huis. De overige patiënten (94,4%) moeten langer in het ziekenhuis blijven voor herstel of observatie.

Valpreventieve zorg

Valongelukken gebeuren voornamelijk in en om een woning. Om het risico op een valongeluk te verkleinen, kunnen ouderen van 65+ sinds dit jaar een (gedeeltelijke) vergoeding vanuit het basispakket krijgen voor zorg bij valpreventie.

Vooral het verbeteren van evenwicht, lopen en spierkracht kan de kans op een val bij ouderen verminderen. Hier wordt tijdens de valpreventie dan ook veel op gefocust. Met deze landelijke aanpak hoopt de overheid het risico te verkleinen en zo het aantal (langdurige) ziekenhuisopnames na een val te verminderen. Maar waar is deze preventieve zorg eigenlijk het hardst nodig? Zuster Jansen zocht het uit door het aantal ziekenhuisopnames na een accidentele val in kaart te brengen.

In provincie Groningen relatief de meeste valincidenten

Groningen is de provincie met naar verhouding de meeste ziekenhuisopnames na een valongeluk: hier waren 166 opnames per 10.000 ouderen. In het hele land lag dit aantal fors lager, namelijk op 151. Ook in Zuid- en Noord-Holland zijn er relatief veel opnames: 161 per 10.000 ouderen.

Opvallend is de provincie Flevoland. Met bijna 13% minder opnames dan het landelijk gemiddelde komt de provincie onderaan de lijst met 131 valincidenten per 10.000 ouderen.**

Hieronder is een interactief kaartje weergegeven waarop de cijfers per provincie te zien zijn.

Heemstede de gemeente met de meeste valincidenten

Tussen de verschillende gemeenten in ons land zijn er grote verschillen te zien. Zo zijn er in het Noord-Hollandse Heemstede relatief gezien de meeste valincidenten. Met 226 per 10.000 ouderen zijn er in de gemeente welgeteld 52% meer ziekenhuisopnames dan elders in het land. Ook in het Zuid-Hollandse Westvoorne en het Noord-Hollandse Oostzaan belanden van elke 10.000 ouderen er relatief veel in het ziekenhuis na een val: respectievelijk 218 en 215.

In het Noord-Brabantse Boekel (46) en Utrechtse Renswoude (57) zijn juist de minste valincidenten per 10.000 ouderen.

Op het interactieve kaartje hieronder zijn de cijfers per gemeente te zien.

Vrouwen vaker in ziekenhuis door valincident meer dan mannen

Van de ruim 52.000 ouderen die een na een valpartij in het ziekenhuis zijn beland, is 63,5% vrouw. Vooral in de provincie Groningen is het verschil tussen mannen en vrouwen groot. Daar belanden maar liefst twee keer zoveel vrouwen in het ziekenhuis door een valongeluk.

In de provincie Flevoland is juist het verschil het kleinst: daar is 61,5% vrouw.

De gemeente met het grootste verschil is het Overijsselse Zwartewaterland. Hier worden maar liefst zeven keer meer vrouwen dan mannen in het ziekenhuis opgenomen na een valincident

Niet meer zelfstandig thuis wonen na valpartij

De gevolgen van een val houden vaak niet op na ontslag uit het ziekenhuis. Veel ouderen die vallen, houden hier complicaties aan over en hebben blijvende zorg nodig. Vanwege de kwetsbaarheid door ouderdom kunnen veel ouderen na een val niet altijd meer zelfstandig thuis wonen. Zij hebben dan thuis extra hulp nodig of moeten verhuizen naar een verpleeghuis. De wachtlijsten voor een verpleeghuis zijn echter vaak erg lang. Totdat zij een plekje hebben, kunnen zij eventueel gebruikmaken van overbruggingszorg.

Onderzoeksmethode

Het onderzoek is gebaseerd op de meest recente CBS-data. Hierbij is het gemiddelde aantal ziekenhuisopnames onder 65-plussers als gevolg van een valincident afgewogen tegen het aantal 65-plussers per gemeente. Een valincident is een ongeval waarbij een persoon onopzettelijk valt, struikelt of uitglijdt binnens- of buitenshuis. Verkeersongelukken worden hierbij niet in beschouwing genomen.

Over Zuster Jansen

Zuster Jansen is een particuliere thuiszorgorganisatie die door heel Nederland actief is. Het brede zorgaanbod, o.a. zorg bij dementie en 24-uurszorg, sluit altijd aan op de specifieke zorgbehoefte. Zuster Jansen kent geen wachtlijsten en zet kleine vaste teams in om persoonlijk vertrouwen en een goede band met haar cliënten op te bouwen.

Auteur: redactie Zuster Jansen

** De cijfers van enkele gemeenten in Zeeland bleken incorrect te zijn geïnterpreteerd. Na contact met het CBS zijn deze cijfers op 22 februari gecorrigeerd.

Nacht en Rust-app kan belangrijke rol spelen bij slaapproblematiek in ouderenzorg

Slaap: een essentiële en vaak onderschatte factor voor een goede fysieke én mentale gezondheid. Ook bij ouderen is een goede nachtrust erg belangrijk, maar in de praktijk blijken er toch veel ouderen last te hebben van slaapproblematiek. Om die reden is de Nacht & Rust-app ontwikkeld.

Digitale hulpmiddel

Cicero Zorggroep, Sevagram en Zuyderland (alle drie prominente zorgorganisaties in Limburg) zijn de gezamenlijke initiatiefnemers van het innovatieve, digitale hulpmiddel. De aanleiding? In het huidige zorgsysteem wordt de zorg voor ouderen steeds complexer en speelt het waarborgen van een goede nachtrust een belangrijke rol. Daarnaast wordt de druk op het personeel hoger en wordt er naar effectieve hulpmiddelen gezocht. Door deze uitdagingen in de zorgsector is de Nacht & Rust-app “geboren”. Het doel van de app is om zorgmedewerkers én cliënten handvatten te geven om nachtelijke onrust zoveel mogelijk tegen te gaan. Deze handvatten zijn gebaseerd op inzichten uit de psychogeriatrische zorg.

De drie zorgorganisaties lanceerden de app, een digitaal slaapprotocol, op 12 december. Het hulpmiddel is bedoeld voor de intramurale, psychogeriatrische ouderenzorg en helpt zorgmedewerkers en behandelaren om de nachtelijke onrust van bewoners in kaart te brengen en aan te pakken. De drie initiatiefnemers kunnen namelijk niet genoeg benadrukken dat slaap een belangrijke rol speelt bij zowel lichamelijk als mentaal herstel en talrijke functies. Daarnaast neemt de maatschappelijke aandacht voor slaapproblemen en de duurzame inzetbaarheid van personeel toe. Door het delen van kennis, inzichten, data en oplossingen (bijvoorbeeld door de Nacht & Rust-app) wordt ernaar gestreefd om passende zorg te kunnen leveren en de druk op de zorg te verlagen.

Slaapprotocol voor mensen met dementie

De app bevat ook een slaapprotocol dat zich expliciet richt op mensen met dementie. Er worden interventies aanbevolen die het slaapgedrag van cliënten kunnen verbeteren.  Door de mogelijke oplossingen die de app biedt, kunnen inslaap- en doorslaapproblemen worden aangepakt, maar ook andere klachten, zoals “te vroeg wakker worden”. De adviezen die de app geeft, gaan over eventuele handelingen in de nacht zelf, zoals een andere houding of de inzet van een slaaprobot. Daarnaast geeft de app ook aanbevelingen die overdag al kunnen worden toegepast om het slapen te verbeteren. Denk aan eetgedrag, geuren, inrichtingen en ruimtes.

Al sinds de start van dit jaar bundelen de drie Limburgse zorgpartijen hun kennis en ervaringen om nachtelijke onrust in de ouderenzorg aan te pakken. Daaruit ontstond de Nacht & Rust-app in samenwerking met het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe, het Lectoraat Ondersteunende Technologie in de Zorg van Zuyd Hogeschool en het CZ zorgkantoor.

Veelbelovende resultaten

De afgelopen maanden werd door Zuyd Hogeschool onderzocht wat de effectiviteit van de app is. En wat blijkt? Zowel op cliënt- als op medewerkersniveau zijn de resultaten veelbelovend. Cliënten ervaren over het algemeen een betere nachtrust en een prettiger dag- en nachtritme na het gebruik van de app. Tegelijkertijd zijn zorgprofessionals lovend over de app, omdat deze gebruiksvriendelijk en gemakkelijk toepasbaar is. Ook blijkt dat zorgmedewerkers meer handvatten hebben om slaapproblematiek in kaart te brengen en te behandelen. Echter, dit zijn de voorlopige onderzoeksresultaten. Het definitieve rapport zal eind januari gepubliceerd worden.

De app kan gedownload worden in de App Store en Google Play Store.

Auteur: redactie Zuster Jansen

Huisartsen zien rol bij valpreventie niet zitten

Gemeenten hebben opdracht gekregen om in 2024 aan de slag te gaan met gerichte valpreventie. In het kort: ouderen die een verhoogd risico op vallen hebben, krijgen een uitnodiging voor een uitgebreide beoordeling. Die moet gedaan worden door de huisarts, wijkverpleegkundige of een specialist ouderengeneeskunde. Maar huisartsen zien die taak niet zitten.

Lees verder

Weer leren om het huishouden zelf te doen?

In Denemarken is het al normaal. Nederland is er nu mee aan het experimenteren: hulpbehoevende ouderen trainen om weer zelfredzaam te worden. Met als doel: langer thuis wonen én minder uren zorg van zorgverleners.

Het idee is eenvoudig: ouderen worden in korte tijd intensief getraind. Bijvoorbeeld om weer zelf het huishouden te doen. Maar ook weer zelf te douchen, zelf koken en leuke dingen zoals hobby’s. Hoe? Met de inzet van handige hulpmiddelen en slimme handelingen.

Lees verder

6000 pgb-zorgaanbieders hebben strafblad

Wanneer je een persoonsgebonden budget (pgb) aanvraagt, ga je er natuurlijk vanuit dat de zorgaanbieder het beste met je voor heeft. Toch blijkt er regelmatig gefraudeerd te worden en zijn er bijna 6000 pgb-zorgaanbieders met een strafblad. Eerder veroordeelde zorgaanbieders blijken gemiddeld veel hogere bedragen te declareren. “Dat is verontrustend.”

Lees verder

Zorg bij hitte kan beter door goede afspraken

Door hitte krijgen huisartsen en praktijkondersteuners het drukker. Klimaatverandering zorgt voor steeds méér hitte. Dus wordt die drukte ook steeds groter.

Kwetsbare patiënten krijgen snel last van klachten die door de hitte veroorzaakt worden. Het gaat bijvoorbeeld om ouderen en mensen met chronische ziekten. Maar welke patiënten dit zijn precies? En hoeveel? Dat hebben de praktijken vaak niet goed in beeld.

Lees verder

Wat zijn voorbeelden van somatische zorg?

‘Somatische zorg’ is de term voor hulp die gegeven wordt bij ‘chronische lichamelijke ziektes’. Voorbeelden van deze ziektes zijn Parkinson, reuma of COPD. Somatische zorg wordt ook wel kortweg ‘somatiek’ genoemd. ‘Somatiek’ betekent ook letterlijk ‘lichamelijk’ en is het tegengestelde van ‘psychisch’.

Lees verder

Te weinig oog voor gekleurde huid in de zorg

Te weinig oog voor gekleurde huid in de zorg

De gekleurde huid krijgt te weinig aandacht in zorgopleidingen. Het uitgangspunt is nog steeds bijna altijd de witte huid. Het gevolg is kwalijk: door een gebrek aan kennis missen artsen diagnoses. Of stellen die te laat.

Dat dit zo is, wordt toegegeven door de Vereniging voor Dermatologie. Afgestudeerde dermatologen weten ‘alles’ van huidziekten – maar dan vooral waar het de witte huid betreft. Hoe vaak hierdoor diagnoses gemist worden bij mensen met een donkere huidskleur, is niet bekend.

Lees verder

In de thuiszorg kun je meer verdienen dan je denkt

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kun je in de thuiszorg goed verdienen. Met name wanneer je als zzp’er aan de slag gaat. Wat zijn de geldende salarissen en tarieven anno 2022? Hieronder zetten we het op een rij.

Salarissen per niveau

Ga je in loondienst in de thuiszorg? Dan kun je van 2.200,- tot 3940,- euro bruto verdienen, afhankelijk van het niveau dat je hebt. Deze zijn als volgt ingedeeld:

  • Niveau 1 Zorghulp (1 jaar mbo Zorghulp met vmbo-diploma): huishoudelijke en licht verzorgende taken.
  • Niveau 2 Helpende Zorg en Welzijn (2 jaar mbo): persoonlijke verzorging van ouderen en gehandicapten.
  • Niveau 3 Verzorgende Individuele Gezondheidszorg (3 jaar mbo, met specialisatie verpleeghuis en thuiszorg): zelfstandige verpleegkundige handelingen zoals injecties, medicatie en katheterisatie.
  • Niveau 4 Verpleegkundige (4 jaar mbo): zelfstandig zorg bieden, met analyse en besluitvorming.

Lees verder

Wat is een chronische ziekte?

De letterlijke betekenis van ‘chronische ziekte’ is ‘lichamelijke of psychische ziekte of aandoening zonder uitzicht op (volledige) genezing en met gemiddeld een lange ziekteduur’ (bron: encylo.nl). Met ‘lange ziekteduur’ wordt doorgaans langer dan 3 maanden bedoeld, óf meer dan 3 periodes van ziekte in 1 jaar.

Lees verder