Een veelvoorkomend probleem: ouderen met dementie lijden vaak aan ondervoeding. Dat komt omdat ze om verschillende redenen slecht eten. Daarmee bedoelen: óf te weinig, óf (te) ongezond.
Hieronder bespreken we de oorzaken. En we geven adviezen om ondervoeding te voorkomen.
Oorzaken van ondervoeding bij ouderen met dementie
Niet (meer) willen eten (of drinken)
Ouderen met dementie willen soms niet eten, omdat ze denken dat ze al gegeten hebben. Of ze voelen niet meer dat ze honger (of dorst) hebben.
Ze kunnen zelfs denken dat het eten vergiftigd is, omdat ze waanbeelden krijgen door de dementie. Dan verzetten ze zich ertegen. Niet meer willen eten kan ook een daad van verzet op zich zijn.
Het zijn slechts enkele redenen waarom ouderen met dementie soms niet meer (willen) eten (of drinken). Het kan bijvoorbeeld ook zijn dat ouderen pijn hebben: tand- of buikpijn bijvoorbeeld.
Eten niet kunnen vinden
De reden kan ook heel ‘eenvoudig’ zijn: vanwege de dementie vergeten ouderen simpelweg waar het eten en drinken staat. Dat zullen ze niet snel vertellen. Maar zorgt er wel voor dat ze maaltijden overslaan.
Vergeten hoe ze bestek moeten gebruiken
Hoe verdergevorderd de dementie is, hoe meer ouderen vergeten. Ook hele eenvoudige dingen, zoals hoe ze hun bestek moeten gebruiken. Het gevolg: dat ze veel minder of bijna helemaal niet meer eten.
Verandering van smaak
Een andere reden waarom ouderen met dementie vaak niet meer willen eten, is omdat hun smaak verandert. Dan vinden ze het simpelweg niet meer lekker.
Ongezond eten
Behalve dat ouderen te weinig eten door dementie, kan er nog bijkomen dat ze ongezond eten. Ze weten bijvoorbeeld niet meer hoe ze goed moeten koken. Of ze eten heel eenzijdig, omdat ze zijn vergeten wat ze de vorige keer kookten.
Ondervoeding voorkomen
Het beste scenario is natuurlijk dat ondervoeding bij ouderen met dementie voorkomen wordt. Maar ook als het al ‘te laat’ is, kunt u maatregelen nemen om het te verhelpen. En om ervoor te zorgen dat het niet nog eens gebeurt. Zo doet u dat:
Allereerst: achterhaal de oorzaak
Wat de reden voor de (dreigende) ondervoeding ook is: doe hier onderzoek naar. Zonder de oorzaak te weten, kunt u er niet gericht iets aan doen.
Wat hiervoor nodig is? Observatie. Want meestal is de oudere zelf niet goed in staat om de reden aan te geven. Zeker niet wanneer de dementie al gevorderd is.
Help de oudere herinneren om te eten
Is de oorzaak vergeetachtigheid, van welke aard dan ook? Help de oudere dan met herinneren:
- Dat het etenstijd is
- Waar het eten staat
Zeker wanneer de dementie beginnend is, kan dit al door simpelweg even te bellen. Of door briefjes op te hangen in het huis. Of een alarm.
Help de oudere met (gezond te) eten
Als de dementie gevorderd is, is er vaak meer nodig om ervoor te zorgen dat de oudere genoeg en gezond eet.
Dan is begeleiding nodig, soms wel de hele dag lang. Want dan moet de oudere niet alleen herinnerd worden om te eten, maar moet het eten zelf ook verzorgd worden. En misschien zelfs gevoed worden, als hij/zij zelf het bestek niet meer kan gebruiken.
Het helpt natuurlijk ook enorm als er (voedzaam en gevarieerd) eten op tafel staat dat de oudere lekker vindt. Misschien moet u daarvoor experimenteren, zeker als blijkt dat de smaak veranderd is.
Als er verzet is, is het belangrijk dat er iemand bij is die weet hoe hij/zij hiermee om moet gaan. Iemand die goed kan inschatten wat de aard van het verzet is. En welke stappen nodig zijn om ervoor te zorgen dat de oudere toch wil eten.
Professionele begeleiding bij ondervoeding bij ouderen met dementie
Professionele begeleiding bij ondervoeding bij ouderen met dementie: dat is één van de thuiszorgdiensten die wij leveren. Wij hebben hier gespecialiseerde medewerkers voor.
Heeft u hierover vragen of wilt u advies? Neem vrijblijvend contact op: bel 020 63 66 837 of stuur een e-mail naar info@zusterjansen.nl
Auteur: Redactie Zuster Jansen