Mantelzorgers moeten vaak helpen bij het verplaatsen van iemand die zorg nodig heeft. In de zorg worden deze verplaatsingen ook wel transfers genoemd. Vaak gaat het dan om de transfer van en naar het bed/toilet/bad/douche/stoel of auto. Lichamelijk is dit niet altijd gemakkelijk, het kan voor mantelzorgers zelfs heel zwaar zijn. Daarom is het verstandig om op de hoogte te zijn van goede technieken, en te weten welke hulpmiddelen of aanpassingen eventueel ingeschakeld kunnen worden. Zo voorkomt u dat u last krijgt van uw rug, nek en/of schouders.
Hoe gaat u te werk?
Iemand uit bed helpen is een vrij intieme handeling. Je moet iemand ondersteunen en komt op deze manier erg dichtbij. Zeker voor mensen die het moeilijk vinden om hulp te ontvangen, kan dit best intimiderend zijn. Als mantelzorger kunt u de zorgvrager beter op zijn/haar gemak stellen, zodat de handeling minder ongemakkelijk zal aanvoelen. Vertel daarom van tevoren wat u gaat doen, en vraag de persoon om zoveel mogelijk mee te werken. Ook na het uit bed helpen moet er ruimte zijn voor reflectie en overleg: ging het goed? Voelde de zorgvrager zich prettig bij de situatie, of zijn er dingen die hij/zij graag anders zou zien? Dit gesprek hoeft natuurlijk niet iedere keer plaats te vinden, maar het is wel van belang om de situatie bespreekbaar te houden.
Hulpmiddelen die u samen kunt regelen
Er zijn verschillende hulpmiddelen die u (samen) kunt regelen om het uit bed komen gemakkelijker te maken. Hulpmiddelen waarmee de zorgvrager misschien nog wel zelf uit bed zou kunnen gaan, maar ook middelen waarmee de handeling voor u eenvoudiger wordt.
- Een glijmat: dit is een mat waar de zorgvrager op komt te liggen. U kunt het (elektrisch verstelbare) bed dan kantelen, zodat de zorgvrager hoger komt te liggen. Daarna trekt u de mat eenvoudig weer weg. Er zijn ook glijmatten met handvaten, die er bijvoorbeeld voor bedoeld zijn om iemand zich te laten omdraaien.
- Een papegaai: de papegaai, ook wel bedheffer, is een soort rek met daaraan een lus, waar iemand zich aan kan optrekken. Dit is een zeer handig hulpmiddel voor verplaatsingen op bed. De papegaai is er in verschillende soorten, bovendien is een dergelijke bedheffer in diverse standen te gebruiken.
- Een verstelbaar bed: een bed dat elektrisch verstelbaar is, kan helpen bij het zelfstandig(er) rechtop zitten.
- Een bedbeugel: verschillende soorten bedbeugels kunnen ervoor zorgen dat iemand meer grip heeft bij het maken van een draai of bij het rechtop zitten.
- Een draaischijf: een draaischijf maakt het makkelijker om iemand van de ene naar de andere positie te brengen. Bijvoorbeeld van zitten of liggen naar staan. Ze zijn eenvoudig mee te nemen en zijn vaak voorzien van een antisliplaag.
- Er zijn zowel actieve als passieve tilliften beschikbaar om iemand uit bed te helpen. We spreken van een actieve tillift als deze is ontwikkeld voor een situatie waarin de zorgvrager zelfstandig kan staan. Een passieve tillift wordt gebruikt als iemand niet meer in staat is om zichzelf staand te verplaatsen.
Wilt u meer lezen over (het gebruiken of regelen van) hulpmiddelen? Bekijk dan ook eens de Vilans hulpmiddelenwijzer.
Tips voor tillen
Als mantelzorger kunt u verschillende dingen doen om de handeling voor uzelf minder belastend te maken. Hier enkele tips:
- Vraag uw naaste zoveel mogelijk mee te werken
- Stel de juiste werkhoogte in
- Zorg voor voldoende bewegingsruimte
In de Leefwijzer van Zuster Jansen vindt u diverse andere interessante artikelen over mantelzorg.
