De afgelopen decennia heeft zorgtechnologie een enorme vlucht genomen. Van relatief eenvoudige medicijndispensers tot complexe zorgrobots: allemaal maken ze het mogelijk dat ouderen langer thuis wonen. Vilans deed onderzoek naar de meerwaarde van deze technologieën.

Onderzoeksmethode

Voor het onderzoek gebruikte Vilans de zogenaamde ‘Waardewaaier-methode’. Die meet in hoeverre bepaalde technologie bijdraagt aan de volgende zorgaspecten:

• Kwaliteit
• Toegankelijkheid
• Betaalbaarheid
• Duurzaamheid

Denk dan concreet aan kwaliteit van leven, werkplezier van zorgmedewerkers, verlaging van werkdruk en of de technologie onder andere mantelzorgers helpt om zichzelf te organiseren.

Om al deze aspecten onafhankelijk te onderzoeken, werd een landelijk Consortium Waardebepalend onderzoek opgezet. Hieraan doen meer dan 20 kennisinstellingen mee, die elk eigen praktijkonderzoek doen naar hulpmiddelen in de zorg die technologisch van aard zijn.

Bij het onderzoek was het cruciaal om goed in beeld te hebben waar voor de stakeholders (zorgorganisaties en -medewerkers, maar natuurlijk ook cliënten en bijvoorbeeld gemeenten) precies de meerwaarde ligt van al die technologie. Zo konden de onderzoekers daarop waardebepalingen uitvoeren, die leiden tot ‘geaccepteerd bewijs’.

Conclusies van het onderzoek

Dus wat zijn de conclusies van het onderzoek van het Consortium? Vilans spreekt van ‘mooie uitkomsten’. Het Consortium heeft dan ook snel slagen gemaakt. Ze hadden slechts enkele maanden nodig om bewijs te vinden voor voordelige effecten binnen de VVT en GGZ van zorgtechnologie als:

• Beeldzorg
• Hybride aanreiking van medicatie
• Planningssoftware
• Sensortechnologie en leefpatroonmonitoring
• Spraakgestuurd rapporteren

Daarbij zagen ze ook duidelijk waar nog kennis ontbreekt, voor verder onderzoek.

Met andere woorden: de nieuwe zorgtechnologieën hebben de afgelopen jaren inderdaad (veel) meerwaarde gehad op de al eerdergenoemde zorgaspecten als kwaliteit, betaalbaarheid en toegankelijkheid.

Tegelijkertijd wijst Vilans er dus op dat meer onderzoek nodig blijft, zeker naar nieuwe innovaties. De ontwikkelingen gaan immers snel, maar dat betekent niet dat direct duidelijk is of ook die meerwaarde hebben in de zorg.

Zorgvuldige toepassing van nieuwe technologieën blijft dus belangrijk, waarbij vooraf hypotheses opgesteld worden over de verwachte effecten. Die moeten zo snel mogelijk aan de werkelijkheid getoetst worden, zodat ze eventueel breder uitgerold kunnen worden.

Auteur: redactie Zuster Jansen