Mensen met dementie vertonen vaak ‘onbegrepen gedrag’. Maar is dat ook altijd ‘probleemgedrag’? En kan het ook anders, beter misschien? Bij Woonzorgcentra Haaglanden Transvaal ontdekten ze van wel.

Aan het woord is verpleegkundige Manon Konings. Zij vertelt enthousiast over hoe zij het omgangsoverleg aanpakken: “Regelmatig bespreken we het gedrag van onze bewoners. Bij dit overleg is het zorgpersoneel aanwezig, maar ook de psycholoog en arts.”

Tijdens het overleg nemen ze het gedrag van hun bewoners onder de loep. “Dan vragen we ons af: is het onbegrepen gedrag ook probleemgedrag? Eén van de overwegingen daarbij is hoe vaak het gedrag voorkomt: vaak of af en toe?”

Zo maken ze onbegrepen gedrag niet groter dan het is: “Soms hoort het er gewoon bij. Of ligt het aan een bepaalde situatie, waar we misschien iets aan kunnen veranderen.”

Het grotere geheel

Het grotere geheel is bij Haaglanden Transvaal dus belangrijk:

“Samenwerken met verschillende disciplines is heel belangrijk. Dat houdt in dat we als verpleegkundigen en verzorgenden samen met onder meer onze danstherapeuten, bewegingsagogen en psychologen kijken welke interventies we bij iemand kunnen doen. Daarin leren we van elkaar.”

Daarbij kijken de medewerkers van het woonzorgcentrum niet alleen over disciplines, maar ook over de locaties heen. Dat leidt tot veel mooie, creatieve oplossingen.

“Zo hadden we een bewoner met Parkinson. Mede door corona was hij apathisch en depressief. Het klinkt verrassend eenvoudig, maar we keken samen naar wat hem plezier gaf. Wat bleek: hij was altijd dj bij de radio geweest. We regelden apparatuur en ontwierpen een logo en jingle voor hem. Nu draait hij muziek op de dagopvang en feesten hier. Hij heeft zijn leven terug en voelt zich weer een waardig mens.”

Op zoek blijven naar verbetering

Manon had zo’n methodische aanpak graag altijd al gehad. “Want het maakt goed duidelijk wat er nu precies aan de hand is met een bewoner. Een goede analyse helpt enorm. Daardoor weten we veel beter wat de juiste vervolgstappen zijn.”

Daarbij moet je niet vergeten te evalueren: “Want het is ook een proces van uittesten. Alleen met reflectie over wat wel en niet werkte kom je verder.”

Hoe evalueren ze bij Transvaal? Manon: “We maken gedragscirkels van onze bewoners. Daar maakt iedere betrokkene een omschrijving van het gedrag, voorzien van kleuren en codes. Zo zien we snel wat eenieder waarneemt. Én wat wel en niet helpt.”

Er zijn uiteraard meerdere methodes te bedenken. Het gaat erom dat er een methode ís: “Want onze aanpak laat zien dat we bepaald gedrag van een dementerende nooit normaal moeten vinden. Je kunt altijd op zoek gaan naar verbetering.”

Auteur: redactie Zuster Jansen