Somatische zorg wordt verleend als iemand een somatische aandoening heeft. Een somatische aandoening is een lichamelijke ziekte, waarbij iemand dus lichamelijke klachten en symptomen heeft. Een somatische aandoening kan dus inhouden dat iemand problemen heeft met de motoriek of met het hart, maar het kan ook gaan om problemen aan het zenuwstelsel: denk aan de ziekte van Parkinson. Bovendien kan de somatische aandoening tijdelijk zijn, maar ook chronisch. Somatische zorg is kort gezegd dus zorg die erop gericht is om de lichamelijke aandoening te genezen óf om de klachten te verlichten en het dagelijks leven aangenamer te maken. Dit is geheel afhankelijk van de aandoening waar sprake van is.
Snel naar:
- Welke soorten somatische zorg zijn er?
- Waar vindt somatische zorg plaats?
- Somatische zorg: beroerte (CVA) of hersenbloeding
- Somatische zorg: multiple sclerose (MS)
- Somatische zorg: de ziekte van Parkinson
- Leven met lichamelijke klachten
- Ontlasten van mantelzorgers
- Particuliere thuiszorg bij somatische aandoening
Lichamelijke ziektes hebben doorgaans een grote impact op het dagelijks leven. Zeker als deze ziektes chronisch zijn, en dus niet kunnen worden genezen. U ervaart klachten en symptomen die u belemmeren bij de dagelijkse bezigheden. Bovendien is het ook mentaal lastig om te moeten leven met bijvoorbeeld de ziekte van Parkinson, een longziekte of de gevolgen van een beroerte. Op deze pagina vertellen we u graag wat meer over somatische zorg en wat het precies inhoudt als u deze zorg ontvangt.
Welke soorten somatische zorg zijn er?
Een aantal voorbeelden van somatische aandoeningen zijn:
- Ziekte van Parkinson
- Kanker
- Chronische bronchitis en longemfyseem (COPD)
- Beroerte/ hersenbloeding (CVA)
- Nier- of hartfalen
- Reuma
Er zijn verschillende vormen van somatische zorg. Per aandoening zijn er namelijk diverse behandelmethodes. Er kan sprake zijn van pijnbestrijding (bijvoorbeeld actieve behandeling tegen een aandoening als kanker), maar onder somatische zorg kunnen we ook dagbesteding verstaan, of begeleid wonen bij een lichamelijke handicap. Ook een langdurige opname behoort tot de mogelijkheden, als er intensieve verzorging nodig is. Per aandoening wordt gekeken naar welke oplossing het beste aansluit. Het kan natuurlijk ook zijn dat er sprake is van een combinatie van diverse somatische aandoeningen. Ook dan wordt er gekeken naar de oplossing die het beste past bij de omstandigheden.
Waar vindt somatische zorg plaats?
Waar somatische zorg verleend wordt, hangt volledig af van de aandoening die u heeft en de intensiteit van de zorg die verleend moet worden. Wanneer u niet langer zelfstandig voor uzelf kunt zorgen, en u eigenlijk overal hulp bij nodig heeft, is de kans groot dat u naar een zorginstelling verhuist of langdurig wordt opgenomen. Er is dan continu professionele zorg beschikbaar wanneer u dat nodig heeft, en in de meeste gevallen komt u terecht in een huiselijke sfeer waarbij veel sociaal contact mogelijk is met medebewoners.
Informatie aanvragen
Als u een minder intensieve behoefte heeft aan zorg, bijvoorbeeld omdat u veel in en rond het huis nog zelf kunt, dan zijn er ook lichtere vormen van zorg mogelijk. U kunt bijvoorbeeld buitenshuis terecht voor een dagbehandeling, als u graag nog zelfstandig wil blijven wonen. Onderdelen van het programma kunnen dan zijn: fysiotherapie, logopedie, ergotherapie, bezoek aan een psycholoog etc. Het doel van dagbehandeling is erop gericht om u zo lang mogelijk zelfstandig te laten zijn, zonder dat er een tekort ontstaat aan zorg en ondersteuning.
Naast de dagbehandeling is het ook mogelijk om een beroep te doen op (somatische) dagbesteding. Dit is speciaal bedoeld voor ouderen die zelfstandig wonen, en die herstellende zijn van lichamelijke problemen. Denk aan complicaties of revalidatie na een ingrijpende operatie, de gevolgen van een beroerte of de symptomen van Parkinson. Dagbesteding bestaat uit verschillende activiteiten, die in groepsverband of individueel kunnen plaatsvinden. Het zijn vaak creatieve activiteiten, of bezigheden die gericht zijn op het geheugen of bewegen. Dagbesteding is bovendien een goede oplossing voor mensen die op dit moment gebruikmaken van mantelzorg, maar die hun mantelzorger toch graag iets meer ruimte zouden willen geven.
Naast bovengenoemde vormen van zorg, kunt u ook thuis de verzorging, verpleging en ondersteuning ontvangen die u nodig heeft. Dit kan via de reguliere thuiszorg, maar ook via particuliere thuiszorg. De verschillen tussen deze twee hebben vooral te maken met de manier waarop u de zorg regelt/aanvraagt en de manier waarop deze wordt betaald. Verderop in deze tekst leggen we u nog graag wat meer uit over particuliere thuiszorg bij somatische aandoeningen.
Thuis zorg ontvangen is zeer prettig voor mensen die erg gehecht zijn aan hun persoonlijke omgeving. U kunt uw leven zoveel mogelijk leiden zoals u dat gewend was, terwijl u alle hulp en ondersteuning krijgt die u nodig heeft. Het risico op overbelaste mantelzorgers kan bovendien worden verkleind, door mantelzorg af te wisselen met (of te vervangen door) professionele zorg.
Somatische zorg: beroerte (CVA) of hersenbloeding
Een beroerte, ook wel CVA, houdt kort gezegd in dat er een ongeluk heeft plaatsgevonden in de bloedvaten van de hersenen. Er ontstaat dan een beschadiging. Er kunnen verschillende gebeurtenissen zijn die leiden tot zo’n beschadiging, zoals een bloedvat dat wordt afgesloten door een stolsel of vaatvernauwing, een scheur in een bloedvat waardoor bloed terechtkomt in een deel van de hersenen, of een bloeding tussen de hersenvliezen. Een belangrijke oorzaak van een beroerte is de slechte staat van bloedvaten. Dit kan veroorzaakt worden door ouderdom, suikerziekte, roken, een te hoge bloeddruk of een verhoogd cholesterolgehalte.
Informatie aanvragen
Een beroerte geeft acute klachten (verlammingen, verward spreken/denken, incontinentie, slikproblemen etc.) maar heeft in de meeste gevallen ook gevolgen voor de lange termijn. Iemands karakter kan veranderen, waardoor emoties anders worden ervaren en geuit.
Revalideren na een beroerte kan een lang, ingrijpend proces zijn waarbij veel hulp nodig is. Soms moet men handelingen opnieuw aanleren, moeten lichaamsdelen weer op krachten komen en moet er veel geoefend worden met op het gebied van spraak. Somatische zorg, thuis of op locatie, speelt daar een belangrijke rol in.
Somatische zorg: multiple sclerose (MS)
Multiple sclerose, in het kort MS, is een chronische aandoening van het centraal zenuwstelsel. Wanneer iemand de diagnose MS krijgt, houdt dat vaak een aantal ingrijpende veranderingen in. Niet alleen psychisch en sociaal, maar vooral ook lichamelijk. Ernstige klachten, zoals pijn en vermoeidheid, kunnen ervoor zorgen dat men sterk wordt belemmerd in het dagelijkse leven. Zorg door professionals kan op een gegeven moment dan hard nodig zijn. Daarnaast zijn er vaak aanpassingen nodig in huis en moeten er nieuwe ‘leefregels’ worden opgesteld, om risico’s, overbelasting en ongevallen te vermijden. Verder bestaat somatische zorg bij MS bijvoorbeeld ook uit hulp bij bepaalde handelingen en begeleiding bij activiteiten.
Bron: ms-antwerpen.be
Somatische zorg: de ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson houdt in dat de hersencellen die dopamine aanmaken, langzaam afsterven. Dopamine is een stof die nodig is, omdat hersencellen daarmee signalen doorgeven aan andere hersencellen. Het tekort aan dopamine zorgt er vervolgens voor dat bewegingen, uiterlijk en gedrag kunnen veranderen. Denk aan het bekende trillen van de handen, dat bij veel Parkinsonpatiënten voorkomt. Parkinson is een ziekte die in de loop der jaren erger wordt, waarbij er ook klachten als vergeetachtigheid ontstaan. De behoefte aan zorg en ondersteuning wordt dan steeds groter, evenals de behoefte aan advies bij het omgaan met de ziekte.
Bron: neurologen Alrijne ziekenhuis
Leven met lichamelijke klachten
Wanneer een ziekte chronisch en/of progressief is, komt er veel op u af. Het leven met een lichamelijke ziekte is alles behalve makkelijk, zelfs niet met voldoende hulp. Aanpassingen in en rond de woning, het veranderen van uw levensstijl en het vermijden van activiteiten die u voorheen gemakkelijk deed of misschien zelfs erg leuk vond: niemand doet dat ‘even’.
Wanneer u een lichamelijke ziekte heeft, die misschien wel niet meer te genezen is, gaat u met de betrokken specialist(en) in kaart brengen wat u allemaal nog zelf kunt, en wat niet. Er zijn dan wellicht verschillende aanpassingen nodig in huis (traplift, drempels wegwerken, aanrechtblad verlagen etc.) om u zo goed mogelijk voort te kunnen bewegen, zodat u niet naar een zorginstelling hoeft te verhuizen als u dat niet wilt. Ook hulpmiddelen voor uzelf, om u te helpen opstaan of lopen, kunnen nodig zijn.
Daarnaast is het ook van belang dat uw leefstijl goed onder de loep wordt genomen, en dat u een ritme hanteert dat de klachten bij uw ziekte niet verder ‘uitlokt’. Bepaalde bewegingen zijn tenslotte pijnlijker dan andere, bovendien kunt u meer last ervaren op bepaalde momenten van de dag. Wat kunt u beter niet meer doen, en wat zou u juist vaker moeten doen om uw lichaam gezond te houden? In overleg met een specialist kan het zijn dat u uw leefstijl op de volgende vlakken zou moeten aanpassen:
- Eten en drinken: u zou wellicht uw dieet moeten aanpassen, een vast voedingsritme moeten aanhouden of andere porties moeten nemen
- Beweging: in overleg met een fysiotherapeut zou u oefeningen kunnen doen om bepaalde spieren te trainen en sterk te houden, en zou u bepaalde andere bewegingen juist zoveel mogelijk moeten vermijden
- Slaap: wanneer u slaapproblemen heeft of juist overdag moeite hebt met het vinden van uw ritme, zou er met u gewerkt kunnen worden aan een passend dag- en nachtritme
- Medicatie en andere middelen: wanneer u nu bepaalde medicijnen of middelen gebruikt, zou daar iets aan kunnen veranderen. (Denk aan: hoeveelheid cafeïne die u binnenkrijgt, gebruik van alcohol, bepaalde medicatie met of zonder recept, verschillende combinaties van middelen.)
Zelfs wanneer u er alles aan doet om uw situatie zo goed mogelijk onder controle te houden, kan het voelen alsof u overdonderd wordt, en kan u zich afvragen wat u met de situatie aanmoet. Het kan dan verstandig zijn om lotgenoten op te zoeken, en/of in therapie te gaan. Er is veel geschreven en onderzoek gedaan over leven met lichamelijke klachten, bovendien kan het praten over uw situatie ook al wat verlichting geven. Wellicht kunnen ontspanningsoefeningen, mindfulness trainingen of andere methodes u steun bieden.
Ontlasten van mantelzorgers
Het zorgen voor iemand met een (chronische) lichamelijke ziekte is niet eenvoudig, en wordt doorgaans zwaarder naarmate de situatie ernstiger of gecompliceerder wordt. Het wordt aan de ene kant moeilijker om de zorgtaak zelf uit te voeren, maar aan de andere kant wordt het ook steeds minder goed mogelijk om de zorg voor een ander nog met het eigen leven te combineren. Somatische zorg is er dus ook om mantelzorgers te ontlasten, dit kan gedeeltelijk of zelfs helemaal. Kiest u voor (particuliere) thuiszorg, dan kunnen thuiszorg en mantelzorg indien gewenst met elkaar worden gecombineerd. Dit is bijvoorbeeld prettig als uw mantelzorger uw werkende partner is, of als u juist professionele zorg zoekt voor in de nacht. Zeker in het geval van particuliere thuiszorg is eigenlijk alles mogelijk. Daar leggen we u dan ook graag meer over uit.
Particuliere thuiszorg bij somatische aandoening
U kunt voor particuliere thuiszorg (bijvoorbeeld van Zuster Jansen) kiezen als u graag zoveel mogelijk vrijheid en controle wilt binnen uw omstandigheden. Particuliere thuiszorg is namelijk zorg die u zelf regelt als ú daar behoefte aan heeft. U bepaalt zelf met welke zorgaanbieder u in zee gaat, en u geeft daarbij zelf aan welke ondersteuning u wenst te ontvangen. Bij Zuster Jansen bestaat de zorg- en dienstverlening onder andere uit 24-uurs zorg, nachtzorg, 12-uurs zorg of terminale thuiszorg. U ontvangt daarbij alle verzorging, verpleging, ondersteuning en begeleiding die u nodig heeft in uw dagelijkse leven. De vrijheid om zelf te kiezen brengt ook met zich mee dat u de zorg zelf bekostigt. De kosten kunt u gedeeltelijk opvangen als u een CIZ-indicatie heeft voor zorg vanuit de Wlz. Op onze website leest u meer over onze particuliere thuiszorg, en ziet u gelijk wat u moet doen om gebruik te kunnen maken van onze diensten. Heeft u vragen over particuliere ondersteuning bij somatische aandoeningen, of wilt u direct advies over zorg in uw eigen situatie? Neem dan gerust even contact op met onze zorgcoördinator.
Auteur: redactie Zuster Jansen
Informatie aanvragen