Al jaren zijn er berichten over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg. Het logische gevolg daarvan is: schaarste in de zorg. Bijna iedereen weet dat die eraan zit te komen. Sterker nog: 1 op de 3 zorggebruikers ervaart nú al schaarste. Bijvoorbeeld lange wachttijden of moeite met contact krijgen met een zorgverlener.
Dat leidt natuurlijkerwijs tot zorgen: kunnen we in de toekomst nog wel goede zorg krijgen? Deelt u die zorg? Dan voelt u zich daardoor misschien ook onzekerder. Daarom is het belangrijk dat de overheid en zorgsector zelf transparant is:
Welke keuzes worden NU gemaakt, om in de toekomst rekening te houden met schaarste in de zorg?
Hoe duidelijker men hierover is, hoe meer onzekerheid weggenomen wordt bij zorggebruikers.
Dat dit zo is, is één van de conclusies van de jaarlijkse Transparantiemonitor van het Nivel. Deze monitor voeren zij al uit sinds 2018. De vraag die centraal staat, is: ‘Hoe ontwikkelt transparantie in de zorg zich, en wat levert dat op?’ Om de vraag te beantwoorden, kijkt het Nivel naar beschik- en bruikbaarheid van informatie over (de kwaliteit van) behandelingen, zorgaanbieders en zorgverleners.
Het 5e jaar van de Transparantiemonitor focust zich op toekomstige veranderingen in de zorg. Daarbij kregen zorggebruikers de vragen:
- In hoeverre bent u op de hoogte van schaarste in de gezondheidszorg?
- En wat kunnen mogelijke veranderingen binnen gezondheidszorg voor u gaan betekenen?
De antwoorden leidden tot de volgende conclusies:
Lange wachtlijsten en -tijden leiden tot een gevoel van schaarste
- 46% vindt dat wachtlijsten en -tijden inderdaad lang zijn. Bijvoorbeeld voor een huisartsconsult of behandeling van een medisch specialist of GGZ-zorgverlener.
- 21% zegt lastig is om contact met de (huis)arts te krijgen.
- 9% ervaart het personeelstekort in de zorg nu al.
- 4% zegt dat de kwaliteit van zorg daalt door schaarste.
Meerderheid krijgt de zorg die zij nodig hebben
- 82% geeft aan de zorg te krijgen die nodig is.
- 86% vindt de huisarts deskundig.
- 84% voelt zich vertrouwd bij de huisarts.
- 26% verwacht dat bovenstaande over 5 jaar nog hetzelfde is.
De helft maakt zich (nog) geen zorgen over de toekomst van de zorg
50% geeft aan zich de komende 5 jaar geen zorgen te maken over de veranderingen in de zorg. Nu kan het natuurlijk zijn dat dit deels ligt aan een onvermogen om zich een goed beeld te vormen van die veranderingen.
Hoe dan is er één belangrijk advies van Nivel: maak zorggebruikers bewust van de veranderingen die ingezet worden. Inclusief wat die precies betekenen voor hen. Op die manier kan de zorg toegankelijk én betaalbaar blijven, voor iedereen.
Auteur: redactie Zuster Jansen