We weten al lang dat de zorgvraag steeds groter wordt. Met name door de vergrijzing. Terwijl het aantal mensen in de zorg steeds afneemt. ActiZ wil daarom een nieuwe visie op wie er in de zorg mag werken. Eén waarbij het niet zozeer om je diploma’s gaat, maar om je vaardigheden.

Het uitgangspunt is dat iedereen die in de zorg wíl werken, in de zorg kán werken. Dus zonder dat scholing daarbij in de weg staat. Daar zit ActiZ op in de CAO-VVT, met als motto ‘de medewerker op één’.

ActiZ hoopt met dit initiatief haar leden ‘te inspireren’ om ermee aan de slag te gaan.

Diploma-eisen zorgen voor gesloten arbeidsmarkt

Binnen de zorg zijn diploma’s heel sterk verbonden met welke functies iemand bekleedt in een organisatie. Zo moet een HBO-verpleegkundige een HBO-V opleiding afgerond hebben.

Dit heeft een nadeel: de arbeidsmarkt raakt gesloten. Oftewel: je diploma is een voorwaarde om bepaalde functies te mogen uitvoeren. Terwijl een diploma lang niet in alle gevallen iets zegt over hoe bekwaam iemand is.

Bijvoorbeeld: je bent zij-instromer of werkt al in de zorg en wil je ontwikkelen. Deze mensen hebben vaak al een schat aan kennis en ervaring. Maar die is dus niet genoeg: ze moeten een opleiding volgen, die bedoeld is voor jongeren. Ze kunnen vrijstellingen krijgen, maar toch zijn er drempels. Die kun je wegnemen door in bekwaamheid te denken.

Principe ‘bekwaam is bevoegd’ al geregeld in de wet

Het bekwaamheidsdenken is niet nieuw. Sterker nog: in de wet zijn er veel mogelijkheden om deze denkwijze toe te laten.

Zo hebben we de Wet individuele beroepen (Wet BIG) en de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Die maken het mogelijk om bekwame medewerkers op te leiden en in te zetten. Met name door een combinatie van werken en leren in de praktijk.

En dat is maar goed ook. Want theoretische kennis is er genoeg. Nu is er vooral behoefte aan ervaring, vakmanschap en praktische kunde.

Bekwaamheidsdenken maakt organisaties flexibeler

Om de visie van ActiZ te verwerkelijken, moeten vooral werkgevers dit denken in bekwaamheden omarmen. Ook zij moeten zich ontwikkelen. Dat is een belangrijke stap om de personeelstekorten – nu maar vooral in de toekomst – op te lossen.

Uit onderzoek van SiRM levert bekwaamheidsdenken ook echt veel op. Namelijk dat er 15,4 miljoen uur zorg bespaard wordt. Oftewel: 7,2% van al het werk. Het gaat dus niet alleen om meer mensen, maar ook om het werk efficiënter te doen.

Auteur: redactie Zuster Jansen