Ondanks de vaccinaties en versoepelingen heeft corona nog steeds een grote impact op het onderzoek dat plaatsvindt bij beginnend dementerende ouderen. Om te testen of iemand aan dementie lijdt, is er neuropsychologisch onderzoek (NPO) nodig. Dit gebeurt in de meeste gevallen nog steeds niet bij de ouderen thuis, terwijl een vertrouwde omgeving volgens familieleden juist van essentieel belang is. Zorginstellingen vinden het, in verband met corona, veiliger om de onderzoeken op locatie plaats te laten vinden. Dit leidt tot onbegrip, woede en frustratie bij familie.

Onderzoek in vertrouwde omgeving nuttig

André van Oostende en zijn familie, afkomstig uit Hengelo, begrijpen er niets van. “Dat aan het begin van de pandemie het onderzoek niet thuis kon, vanwege bijvoorbeeld de 1,5 meter, is begrijpelijk. Maar inmiddels is er het nodige veranderd. Ouderen zijn gevaccineerd, de mensen in de zorg in principe ook.” Hun 85-jarige moeder heeft kenmerken van dementie en zal binnenkort bij Carintreggeland worden onderzocht. Het baart hen zorgen dat dit onderzoek niet thuis plaats zal vinden: “Zeker in de wetenschap dat onderzoek in vertrouwde omgeving – dus thuis – beter is. Dit is niet in het belang van onze moeder. En ook niet van andere ouderen, die in dezelfde situatie zitten.”

Zorgorganisatie Carintreggeland houdt zich met deze maatregel aan de laatste richtlijn van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP). Echter, die richtlijn is sinds vorig jaar april, net nadat de coronacrisis begon, niet meer aangepast. Destijds werd afgeraden om de test thuis te doen, in verband met besmettingsgevaar. Het NIP heeft nog niet laten weten waarom dit advies nog niet is gewijzigd. Wel heeft een woordvoerder aangegeven dat het slechts een advies is, waarvan instellingen kunnen en mogen afwijken.

Onderzoek op locatie

Van Oostende voelt zich niet serieus genomen: “Het NIP geeft niet thuis en Carintreggeland verschuilt zich daar weer achter. Ik snap dat onderzoek op locatie voor een instelling ook een voordeel heeft. Ze kunnen door minder reistijd meer onderzoeken doen. Maar is het in het belang van de ouderen? Mijn moeder is slecht ter been, wordt wantrouwend, is vergeetachtig en dat wordt alleen maar erger. Ik zie mijn moeder snel stapjes achteruitgaan. Het onderzoek uitstellen tot het onderzoek wel weer thuis kan, is geen optie. Maar ik vind dit heel ongewenst.”

Voordat de coronacrisis uitbrak, testte Carintreggeland de ouderen in hun thuissituatie. Maar, de organisatie laat weten geen uitzondering te maken voor de Hengelose familie in verband met de 1,5 meter regel: “Ook kunnen er geen mondkapjes ingezet worden omdat dit de verstaanbaarheid en dus de betrouwbaarheid van het onderzoek beïnvloedt. We zijn ons ervan bewust dat deze keuze ook nadelen heeft, maar voor ons staat de veiligheid van onze cliënten en medewerkers voorop.”

Het is onzeker of de onderzoeken op locatie hetzelfde effect hebben als in de thuissituatie. Een prikkelarme omgeving zou een positieve bijdrage leveren aan de testbetrouwbaarheid. Dat zou kunnen betekenen dat er in de toekomst getest blijft worden op locaties in plaats van thuis.

Van Oostende is teleurgesteld en gefrustreerd tegelijk: “Ik wilde helemaal geen uitzondering voor mijn moeder. Ik vind dat het in zijn algemeenheid tijd is om het beleid voor deze onderzoeken tegen het licht te houden.”

Auteur; Redactie Zuster Jansen