Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is bezig met het programma Ondersteuning Passend Zorgaanbod (OPaZ). Nictiz, het expertisecentrum e-health heeft in het kader van dit programma de opdracht gekregen om het actieonderzoek “Helpende Handen” uit te voeren. Uit het onderzoeksrapport blijkt dat digitale middelen voor verlichting kunnen zorgen bij de administratieve lasten van ouderen en hun mantelzorgers.

Twee-factorauthenticatiemethode blijkt lastig voor velen

Toch zijn er verschillende barrières die ervoor zorgen dat e-health en digitale middelen nog niet echt succesvol zijn bij 50-plussers en 65-plussers. Uit eerder onderzoek blijkt dat veel ouderen moeite hebben met de twee-factorauthenticatiemethode. Hierbij wordt de gebruiker bij het inloggen twee keer gevraagd om zich te identificeren. Deze beveiligingsmethode geldt in Nederland als standaard om mee in te loggen op een patiënten portaal in verband met de bescherming van persoonsgegevens.

E-health moet voldoen aan informatiebehoefte

In Nederland is er sprake van vergrijzing. Gevolg hiervan is dat de zorgvraag toeneemt. Hierdoor wordt er ook meer hulp gevraagd van familie, vrienden en zorgverleners. Uit het onderzoeksrapport van Nictiz blijkt dat zowel de ouderen zelf, als hun mantelzorgers onvoldoende profijt halen uit de mogelijkheden die digitale middelen bieden. De informatie uit de medische dossiers sluit namelijk niet goed aan bij de informatiebehoefte van de mantelzorgers. De “helpende handen” geven aan dat zij momenteel verdwaald raken in een wirwar aan informatie. Liever zouden zij het patiënten portaal aangepast zien worden, zodat zij meer inzicht krijgen in de dagelijkse verzorging van de ouderen en makkelijker kunnen communiceren met zorgprofessionals. Volgens de mantelzorgers moeten digitale middelen informatiemodules aanbieden, waarin de medische informatie duidelijk wordt gestructureerd.

E-Health

Conclusie

Uit het onderzoeksrapport “Helpende Handen” kan geconcludeerd worden dat digitale middelen de administratieve lasten voor mantelzorgers zowel kunnen verlichten als versterken. Mantelzorgers staan regelmatig voor de uitdaging om ouderen te ondersteunen bij het gebruik van een persoonlijke gezondheidsomgeving (pgo). Daarnaast ondervinden mantelzorgers hinder bij het verkrijgen van toegang tot een digitale omgeving, wanneer een machtiging niet geregeld is.

Echter, digitale middelen (e-health) kunnen uiteraard ook verlichting bieden. Het is alleen van cruciaal belang dat het patiënten portaal en/of de pgo zo gebruiksvriendelijk en toegankelijk mogelijk is voor mantelzorgers. Belangrijke voorwaarden daarvoor zijn: korte en krachtige teksten, duidelijk iconen, de mogelijkheid om makkelijk contact te kunnen leggen met zorgprofessionals en een eenvoudige inlogprocedure.

Auteur: Karel de Vries, redactie Zuster Jansen