Sociaal werkers; we hebben ze hard nodig in Nederland. Daarom wordt er sinds 2009 ieder jaar een “Sociaal Werker van het Jaar” gekozen. In dit artikel vertellen twee sociaal werkers over hun ervaring met de verkiezing. Antoinet Wijnakker was Sociaal Werker van het jaar 2013 en Habiba Chrifi-Hammoudi was in 2018 genomineerd voor de titel.
Uiteraard niet iedereen beschikt over de vaardigheden om “Sociaal Werker van het Jaar” te worden. De sociaal werker moet communicatief ingesteld zijn, zodat hij of zij de veranderingen binnen het sociaal werk, zoals een nieuwe rol, functie, aanpak, samenwerking of project op de juiste manier kan verwoorden. De sociaal werker moet een uitblinker zijn in competenties als samenwerken, netwerken verbinden en versterken. Tot slot is het belangrijk dat de sociaal werker innovatief is; “Deze persoon heeft met een nieuwe aanpak of andere werkwijze aantoonbaar meerwaarde geleverd aan burgers, wijk, cliënt of het vak”, aldus de website van Zorgwelzijn.
Winnares van de verkiezing
Antoinet Wijnakker, winnares van de verkiezing in 2013, heeft nog steeds bij haar gewonnen titel. Zij zelf, het bedrijf waar ze werkt (Sociom) en de burgers waarvoor ze werkt hebben een boost gekregen; “We zijn echt opgetild naar een hoger niveau, voelden de waardering en kregen bevestigd dat ons werk ertoe doet.” Daarnaast heeft de titel ertoe geleid dat Wijnakker makkelijker kon gaan netwerken door haar naamsbekendheid. Vijf jaar na de verkiezing wordt ze nog steeds gevraagd om mee te denken over de ontwikkelingen in het vak op landelijk niveau.
Ook Habiba Chrifi-Hammoudi profiteert van haar deelname aan de verkiezing. Het lukte haar niet om de prijs te winnen, maar volgens Habiba zelf is ze uiteindelijk toch een winnares; “Ik heb erkenning gekregen en een groter podium dan ooit. Nog nooit waren mantelzorgers zo in beeld als nu.”
En dat is ook merkbaar voor de organisaties waar de dames werken. Chrifi-Hammoudi, werkend voor het Steunpunt Mantelzorg van U-Centraal, geeft aan dat zowel burgers als professionals haar organisatie eerder weten te vinden dan voorheen; “Je bereik wordt groter omdat je naam genoemd wordt in de media en daardoor willen andere organisaties sneller met je samenwerken.”
Sociaal werk op de kaart zetten
Wijnakker werkt bij de zorgorganisatie Sociom in Cuijk. Nadat zij de titel in 2013 had gewonnen, heeft haar organisatie uiteraard veel aandacht gekregen. Maar, Wijnakker geeft ook aan dat ze de aandacht bewust hebben gezocht om sociaal werk “op de kaart” te zetten. Volgens Wijnakker helpt dat bij de profilering van de organisatie.
Door haar gewonnen titel is een bijzondere samenwerking ontstaan; “Onze directeur is gaan pionieren en gaan zoeken naar nieuwe vormen van samenwerken. Dat heeft er onder meer toe geleidt dat we nu in gesprek zijn met de Rabobank. We zijn bezig met een signaleringskaart waarin thema’s als financieel misbruik en eenzaamheid worden uitgelegd. Want ook medewerkers van een bank zien de burger en krijgen met deze thema’s te maken. De kaart helpt hen signalen te herkennen en daardoor kunnen zij de burger informeren over de laagdrempelige voorzieningen van Sociom, die de burger kan helpen. Preventief werken dus door signalering van andere partijen.”
Echter, er is meer nodig dan een gemotiveerde sociaal werker om de verkiezing te kunnen winnen. Zonder draagvlak vanuit de organisatie waar de sociaal werker actief is, wordt het niks. Ieder jaar krijgen de winnaar, de twee genomineerden en de bijbehorende organisaties talloze kansen om te groeien en te ontwikkelen. Ze krijgen landelijke aandacht, mogen lezingen geven en worden gevraagd voor projectgroepen. Dat biedt veel goede kansen, maar het kost ook een hoop tijd. Daarom is het belangrijk dat organisaties meedenken met de sociaal werker en hier tijd in willen investeren;
“Het is echt belangrijk dat je organisatie je begeleidt. Mijn directeur heeft het lef gehad om mij in mijn werk te laten doen wat ik dacht dat nodig was. Binnen de kaders ga je geen mensen helpen, maar houd je soms juist dingen in stand. Door creatief te zijn en vanuit mijn vakmanschap te doen wat nodig was, behield ik mijn professionele ruimte en kwam ik echt verder. Dat leverde mij de titel op. En ook toen kreeg ik de ondersteuning die ik nodig had. Ik zou komende winnaars en hun leidinggevenden willen adviseren om een klein clubje te vormen, met bijvoorbeeld een collega, een lid van het MT en de directeur, waarmee jullie samen bedenken wat jullie met de titel willen bereiken en wat daarvoor nodig is.
Wijnakker stelt tevens dat het belangrijk is om de titel niet naar binnen te trekken, maar ermee naar buiten te treden. Kijk en beslis kritisch wat je wel en juist niet gaat doen. Met de titel kun je op allerlei podia terechtkomen, maar het is volgens Wijnakker belangrijk om dichtbij jezelf te blijven; “Blijf sociaal werker en draag dat uit. Door onszelf te blijven, maken we als sociaal werkers het verschil.”
Auteur: Karel de Vries, redactie Zuster Jansen
