Mag ik met dementie autorijden?

Mag u nog autorijden na de diagnose dementie? Het korte antwoord is: ja, zolang u een geldig autorijbewijs hebt. Of het verstandig is om te blijven rijden met dementie, is een hele andere kwestie.

Is autorijden met dementie verstandig?

In de beginnende fase van dementie lijkt het alsof autorijden nog prima kan. Maar hoe veilig is autorijden met dementie? En wanneer komt het moment dat dit écht niet meer kan? We kunnen ons voorstellen dat u zelf moeilijk antwoorden kunt vinden op deze vragen. En dat u zich daardoor onzeker voelt.

In principe hoeft u uw dementie nergens te melden nadat u de diagnose dementie hebt gekregen. Dus ook niet bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Maar op de website van het CBR wijzen ze wel op de morele plicht om uw dementie bij hen te melden. Immers:

U kunt uzelf én anderen in gevaar brengen. Want dementie heeft in uw dagelijks leven een grote impact, dus ook op uw rijgedrag. Uw reactietijd is waarschijnlijk (al) vertraagd. En/of u heeft steeds meer moeite om uw aandacht bij de weg te houden. Daarnaast kan u gedesoriënteerd raken. En/of twijfels krijgen over de verkeersregels.

Ons eerste advies bij autorijden en dementie is daarom: bespreek uw zorgen. Met uw naasten. Maar ook met uw arts. Hij of zij kan u vervolgens van professioneel advies voorzien.

Wees verstandig: onderzoek of u nog kunt autorijden met dementie

Kiest u voor de verstandige weg, en meldt u uw dementie bij het CBR? Dan vertellen we u graag wat u te wachten staat. In dit artikel vindt u het volgende:

Heeft u een naaste met dementie die nog autorijdt, en maakt u zich daar zorgen over? Daarvoor geven we u onderaan dit artikel enkele tips, met handige links.

Woont u in België? Dan meldt u uw dementie bij het Centrum voor rijgeschiktheid en voertuigaanpassing (CARA).

Dementie melden bij het CBR

Zoals hierboven al staat, wijst het CBR u op de morele plicht om uw dementie te melden. Want als u dementie heeft, kunt u uzelf of anderen in gevaar brengen. Dus hoe doet u zo’n melding?

Voor de melding vult u de Gezondheidsverklaring van het CBR in. Vaak helpt de huisarts hier niet bij, vanwege de vertrouwensband tussen huisarts en patiënt.

Heeft u uw Gezondheidsverklaring ingediend? Dan krijgt u van het CBR een zogenaamde ‘CDR-score’ (Clinical Dementia Rating). Op basis daarvan bepaalt het CBR de vervolgstappen:

  • Is de CDR-score 0 of 1? Dan mag u misschien nog auto-, motor- of op een trekker rijden. Hiervoor moet u zich waarschijnlijk laten onderzoeken door een arts, en een rijtest doen. Voor het medisch onderzoek werkt het CBR samen met artsen. Maar u mag soms zelf ook een arts kiezen.
  • Is de CDR-score 2 of 3? Dan mag u volgens de wet niet meer autorijden, en verliest u uw rijbewijs.

Kunnen anderen de Gezondheidsverklaring voor u invullen?

Nee. De verklaring moet u zelf invullen.

Familieleden, zorgverleners, uw arts of wie dan ook kunnen dit NIET voor u doen. Zij mogen u natuurlijk wel helpen als u het invullen zelf moeilijk vindt.

Kosten van de Gezondheidsverklaring

De Gezondheidsverklaring van het CBR kost op dit moment (25 augustus 2023) 41 euro.

Daarnaast moet u de kosten voor medisch onderzoek zelf betalen.

Meer over de Gezondheidsverklaring op de website van het CBR >

De CBR-rijtest bij dementie

Beslist het CBR op basis van uw Gezondheidsverklaring dat u voor een rijtest in aanmerking komt? Dan kunt u voor maximaal 1 jaar rijbevoegdheid krijgen, mits u de test doorstaat.

Daarna moet u opnieuw de Gezondheidsverklaring invullen. En wordt uw gezondheid dus opnieuw beoordeeld.

Waar let het CBR op bij de rijtest?

Het CBR test de volgende zaken in de rijtest bij dementie:

  • Aandacht en concentratievermogen
  • Automatisme van bepaalde handelingen
  • Besluitvorming
  • Herkenning van verkeerssituaties en gevaar
  • Kennis en toepassen
  • Voorspellen van andermans verkeersgedrag

Uitslag van de CBR-rijtest

De uitslag van de CBR-rijtest is bindend: die bepaalt of u wel of niet mag blijven deelnemen aan het rijverkeer op de weg.

Dat is ook één van de redenen waarom veel mensen hun dementie niet melden bij het CBR: zij zijn bang om hun rijbewijs te verliezen.

Geldt dat ook voor u? Die angst is heel begrijpelijk. Want als u uw rijbewijs verliest, wordt u ook afhankelijker van anderen. Toch raden we u met klem aan uw dementie te melden. Voor uw eigen veiligheid, en die van anderen: bij u in de auto, en op de weg.

Kosten van de CBR-rijtest

De CBR-rijtest is gratis. Maar u moet waarschijnlijk wel de autorijschool betalen voor gebruik van een (aangepaste) lesauto.

Meer over de CBR-rijtest op de website van het CBR >

Uw verzekering bij rijden met dementie

Bent u ‘gewoon’ verzekerd wanneer u rijdt met dementie? Het antwoord is ‘ja’, maar alleen:

  • als u uw dementie gemeld heeft,
  • de medische onderzoeken doorstaan heeft,
  • de CBR-rijtest gedaan heeft,
  • en u op basis daarvan van het CBR rijbevoegdheid kreeg.

Maar het antwoord is ‘nee’ wanneer u doorrijdt met dementie, zonder dit bij het CBR te melden. De kans is groot dat uw verzekering dan geen schade vergoedt. Bijvoorbeeld als u een ongeluk krijgt.

Dus ook om deze reden is het belangrijk om de Gezondheidsverklaring bij het CBR in te vullen.

Regeling eisen geschiktheid 2000

In de ‘Regeling eisen geschiktheid 2000’ staan regelingen rondom dementie en rijvaardigheid.

Ze hebben het in de Regeling over 4 groepen van dementie: zeer licht, licht, matig en ernstig. In de eerste 2 groepen mag u rijbevoegdheid krijgen voor 1 jaar. Die krijgt u van het CBR, nádat u:

  • de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld,
  • de medische onderzoeken hebt doorlopen die het CBR op basis daarvan voorschrijft,
  • én de rijtest hebt doorstaan bij een deskundige van het CBR.

Wanneer u in één van de andere groepen valt, komt u niet meer in aanmerking voor rijbevoegdheid.

Let op: de Regeling geldt bij alle vormen van dementie. Het maakt dus niet uit of u Alzheimer, vasculaire dementie, lewy body dementie of een andere soort hebt.

5 tips wanneer uw naaste dementerend is én nog autorijdt

Is uw naaste dementerend, maar stopt hij/zij niet met autorijden? Dan zijn er manieren om het onderwerp (voorzichtig) aan te snijden. We geven u 5 tips om te beginnen:

  1. Gebruik korte zinnen.
  2. Stel steeds één vraag per keer.
  3. Vertel waarom u zich zorgen maakt. En waarom autorijden met dementie gevaarlijk is.
  4. Toon begrip voor de ideeën en gevoelens van uw naaste.
  5. Help uw naaste om informatie en advies in te winnen.

Meer informatie hierover vindt u hier:

Particuliere thuiszorg bij dementie

Kreeg u of uw naaste de diagnose dementie? Bij ons kunt u (aanvullende) thuiszorg inkopen. Zo krijgt u of uw naaste precies de hulp die nodig is. Met als doel: zo lang mogelijk thuis blijven wonen.

Bekijk ons aanbod

Auteur: Karel de Vries, redactie Zuster Jansen

    Wilt u meer informatie ontvangen over uw specifieke zorgbehoefte?
    Stel hieronder uw vraag:

    *

    *

    *

    *